Congres Autisme, een concept in beweging  (C2109)

Passend Onderwijs is per leerling maatwerk afhankelijk van de onderwijsbehoeften van de individuele leerling. Hebben we onvoldoende zicht op de behoeften van leerlingen dan krijgen ze wellicht niet wat ze nodig  hebben. Maar hoe breng je die onderwijsbehoeften in kaart? Hoe ga je in gesprek met de leerling, school en ouders? Welke tools kun je daarbij gebruiken?
Een niet passende onderwijssetting maakt leerlingen kwetsbaar voor het ontwikkelen van bijvoorbeeld stemmingsstoornissen of een negatief zelfbeeld. Soms met schooluitval tot gevolg. Maar hoe signaleer je dat en hoe help je de leerling dan weer in ontwikkeling te komen en perspectief te zien?
 
Leerpunten

• Je leert hoe je steeds inclusiever passend onderwijs kunt creëren
• Je leert tools inzetten om in gesprek gaan met een leerling en diens omgeving
• Je herkent signalen van het ontstaan van stemmingsproblemen in de klas
• Je leert hoe je ontwikkeling en perspectief kunt bevorderen

Binnen haar opleidingstraject tot klinisch psycholoog bij het Regionaal Autisme Centrum (RAC) in Helmond is Sandy zich gaan verdiepen in de behandeling van cliënten met autisme die met zelfbeeldproblematiek te kampen hebben. Vanuit haar werkervaring met traumabehandeling bij complexe PTSS en traumabehandeling bij zelfbeeldproblematiek constateerde ze dat er bij cliënten met autisme die vastlopen door zelfbeeldproblematiek, weinig gebruik werd gemaakt van EMDR en in het bijzonder de opvattingenroute, ook wel ‘EMDR-Rechtsom’ genaamd.
Deze methode is juist gericht op het beïnvloeden van disfunctionele (kern)opvattingen die verondersteld worden bepaalde klachten (bijvoorbeeld angst/depressie) aan te sturen, door het ontkrachten van (clusters van) historisch bewijsmateriaal voor de geloofwaardigheid van de (kern)opvatting.
In deze interactieve workshop wil ze jullie meenemen in deze behandelmethode en de klinische ervaringen die ze bij cliënten bij het RAC met deze methode heeft mogen opdoen. Ze staat stil bij het wel/niet indiceren van deze behandelmethode in de klinische praktijk; is het een methode die toepasbaar is voor onze doelgroep? Ook kijkt ze naar de effectiviteit voor deze doelgroep. Wat wordt erover in de literatuur en wetenschappelijk onderzoek beschreven? Hoe is de kosten- en batenanalyse van deze behandelmethode ten opzichte van andere behandelvormen zoals COMET of Schematherapie? Kortom, het betreft een eerste verkenning van wat wellicht verdere exploratie behoeft.
 
Leerpunten

• Kennismaking met methode EMDR opvattingenroute/EMDR-Rechtsom
• Exploratie overeenkomsten en verschillen met andere behandelmethoden gericht op zelfbeeldverbetering
• Inzicht verkrijgen in de toepasbaarheid van deze methode bij de doelgroep cliënten met Autisme

Bij mensen met autisme is sprake van een andere wijze van informatieverwerking. Dit heeft invloed op het dagelijkse functioneren en de interactie met andere mensen. Het kan moeilijk zijn hier tijdens de levensloop grip op te krijgen en dat kan leiden tot klachten van allerlei aard (bijvoorbeeld stemmings- en angstklachten, negatief zelfbeeld etc). Ook na therapie in de ggz blijven deze klachten regelmatig nog bestaan.
Het is heel menselijk om nare emoties weg te willen duwen of te vermijden. Echter, daarmee gaan ze niet weg. En ook met nog meer of harder je best doen om ‘een betere versie van jezelf’ te worden kom je er niet. In deze sessie kijken we naar Acceptance and Commitment Therapy (ACT), een therapievorm die veelbelovend is, omdat deze goed lijkt aan te sluiten bij waar mensen met autisme vaak mee worstelen: zich staande houden in een neurotypische wereld.
Binnen ACT leren mensen om de strijd tegen alle nare gedachten en emoties te staken. ACT is dus niet gericht op het reduceren van klachten, zoals bijvoorbeeld CGT, maar op het je anders verhouden tot je klachten. Daardoor kan ruimte ontstaan om de aandacht te richten op zaken die voor die persoon écht waarde hebben in het leven en daarmee bewust aan de slag te gaan, zodat er nieuw perspectief ontstaat.
In deze workshop gaan we in op enkele methoden en technieken uit ACT, die begeleiders en coaches van mensen met autisme kunnen gebruiken om vanuit deze houding begeleiding te bieden in het dagelijks leven van hun cliënt.
 
Leerpunten

• Ervaren hoe deze behandeling /begeleiding insteek aangegaan kan worden
• Ervaren wat deze insteek vraagt aan houding/attitude en communicatie

Zorg voor mensen met autisme is vaak zeer complex. Nog te vaak is er sprake van stagnatie van behandeling en begeleiding, omdat er te weinig aansluiting wordt gevonden bij de actuele leefwereld van de persoon met autisme. Het ‘anders-zijn’ kan reden zijn voor existentieel lijden: ondanks pogingen om mee te doen volgens neurotypische normen, toch altijd blijven voelen dat je er niet echt bij hoort. Hoe kun je als professional aansluiting vinden bij de belevingswereld van de persoon met autisme, door bijvoorbeeld het niet-normatief bespreken van moeilijkheden bij het functioneren in de maatschappij en het samen zoeken naar oplossingen en toekomstperspectief? Hoe kun je daarmee bijdragen aan een volwaardig leven met autisme voor die persoon, in verbinding met de mensen om hem/haar heen? In deze sessie wordt aan de hand van een aantal theoretische benaderingen (waardigheidsparadigma, enactive mind theorie, zelfdeterminatie theorie) naar antwoorden op deze vragen gezocht.