Deze reeks seminars over neuropsychotherapie heeft tot doel de praktische toepassing van psychotherapie bij patiënten met een (verworven) hersenaandoening te ondersteunen. Het komende seminar heeft als onderwerp PTSS bij niet-aangeboren hersenletsel. Behandeling van PTSS bij hersenletsel is nog geen gemeengoed.
Traumabehandeling bij NAH?
Hersenletsel gaat veelal gepaard met cognitieve en emotionele problemen. Hierdoor bestaat aarzeling of mensen met hersenletsel traumabehandelingen aan kunnen. Kan een traumabehandeling bij deze groep eigenlijk wel succesvol zijn? Wat weten we van EMDR bij patiënten met hersenletsel of dementie? Hebben verstoorde geheugenprocessen een negatieve impact op de werkzaamheid van EMDR? Hoeveel beroep kan je bijvoorbeeld doen op iemands werkgeheugen? Welke aanpassingen zijn nodig bij deze specifieke patiëntengroep met cognitieve kwetsbaarheden? Welke indicaties zijn er voor traumabehandeling bij deze groep? Deze en andere vragen komen aan bod in de lezingen en casuïstiek. Zo leert Kevin van Schie ons over de werkgeheugentheorie en EMDR. Ellen Janssen verrijkt onze kennis over EMDR bij patiënten met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en Ellen Gielkens verdiept ons inzicht in de toepassing van EMDR bij patiënten met dementie.
PTSS bij NAH
Ongeveer 14-25% van de mensen die een hersenletsel oplopen heeft in het eerste jaar na het letsel een posttraumatische stressstoornis. Ter vergelijking: uit een groot internationaal bevolkingsonderzoek kwam een prevalentie gedurende de levensloop van 3,9% naar voren en een prevalentie van 5,6% onder degenen die aan trauma blootgesteld waren geweest. Posttraumatische stressstoornis (PTSS) komt dus relatief veel voor na niet-aangeboren hersenletsel. Diagnostiek en behandeling van PTSS bij hersenaandoeningen is echter geen gemeengoed. Zo is het diagnosticeren van PTSS bij patiënten met een hersenaandoening niet eenvoudig. Overlap van symptomen van PTSS met die van niet-aangeboren hersenletsel kan tot gevolg hebben dat men PTSS over het hoofd ziet. Overlappende symptomen zijn bijvoorbeeld het onvermogen zich belangrijke aspecten van de gebeurtenis te herinneren, concentratieproblemen, verminderde belangstelling, slaapproblemen en hypervigilantie. Anderzijds kunnen symptomen van hersenletsel onterecht aan PTSS worden toegeschreven wanneer PTSS-klachtenlijsten worden gebruikt om te screenen op aanwezigheid van PTSS. Het ontwikkelen van kennis op dit vlak is van belang.
Bovendien bestaat er in het beroepsveld veel aarzeling over of mensen met hersenletsel behandelingen als Imaginaire Exposure of EMDR wel aankunnen. Kan een traumabehandeling bij deze patientengroep eigenlijk wel succesvol zijn? Overeenkomsten met de vroegere opvattingen over traumabehandeling bij mensen met een psychotische kwetsbaarheid zijn treffend. Mogelijk komen patiënten met hersenaandoeningen die comorbide een PTSS hebben (ontwikkeld) adequate psychologische zorg tekort.
Klinische ervaring
Klinische ervaring leert dat EMDR, soms met enige aanpassingen, over het algemeen goed toepasbaar is bij mensen met NAH. De relatief eenvoudige rationale, het weinig verbale karakter, de betrekkelijk korte behandelduur en de sterk gestructureerde en voorspelbare aanpak zijn elementen die goed aansluiten bij patiënten met cognitieve beperkingen. Middels dit seminar willen we laten zien hoe EMDR toegepast kan worden bij patiënten met hersenaandoeningen.
Wat leer je?
- De deelnemers hebben aan het einde van het seminar de laatste wetenschappelijke bevindingen/inzichten over de werkgeheugentheorie en geheugenprocessen die een rol spelen bij EMDR
- Deelnemers hebben kennis over de rol en impact van verstoorde geheugenprocessen bij patiënten met een hersenaandoening, welke (negatieve) impact dit mogelijk kan hebben op de werkzaamheid van EMDR
- Deelnemers weten aan het einde van het seminar welke aanpassingen nodig zijn bij deze specifieke patiëntengroep met cognitieve kwetsbaarheden
- Deelnemers weten welke indicaties er zijn voor traumabehandeling bij patiënten met een hersenaandoening
- Deelnemers kunnen aan het eind van de seminar een (casus)conceptualisatie maken ten behoeve van EMDR bij patiënten met een hersenaandoening
- Deelnemers hebben aan het einde specifieke kennis over de toepassing van EMDR bij patiënten met een hersenaandoening. Ze weten welke aandachtspunten er zijn en welke mogelijke aanpassingen in het geven van de EMDR-behandeling gemaakt kunnen worden.
De RINO Groep organiseert in samenwerking met het Expertisecentrum Hersenletsel Limburg en het zorgprogramma Brein in Beweging van de Sint Maartenskliniek seminars over de behandeling van emotionele stoornissen en gedragsproblemen als gevolg van een (verworven) hersenaandoening.
Dit seminar is bedoeld om de praktische toepassing van psychotherapie bij patiënten met een (verworven) hersenaandoening verder te ondersteunen. Neuropsychotherapie vergt namelijk een geheel eigen aanpak. Deze aanpak leunt vooral op best-clinical practice en praktijkervaringen, omdat behandelaren nog weinig kunnen terugvallen op evidence-based practice en vastomlijnde protocollen. Door middel van een reeks seminars willen we behandelaren in hun dagelijkse praktijk bij patiënten met een(verworven) hersenaandoening ondersteunen. De diverse onderwerpen uit het in 2016 verschenen handboek Neuropsychotherapie (Peter Smits, Rudolph Ponds e.a.) vormen de basis hiervoor.
De eerste twee seminars werden door de deelnemers beoordeeld met een 8,4. Wil je meer leren over de praktische toepassing van neuropsychotherapie? Het vorige seminar vond op 17 maart plaats en is beschikbaar als e-learning: Persoonlijkheidsveranderingen bij hersenletsel!
Op locatie of live
Onze voorkeur gaat uit naar een fysieke bijeenkomst op locatie bij de RINO Groep. Indien dit door de geldende maatregelen niet mogelijk is dan zal dit seminar online plaatsvinden waarbij de sprekers vanuit een speciaal opgezette RINO Groep studio live spreken.Vroegboekkorting*
Enthousiast? Er geldt tijdelijk een vroegboekkorting: gebruik code VROEGC2201 op het inschrijfformulier en ontvang een korting van € 45. Je betaalt dan € 250 in plaats van € 295. Deze korting is geldig tot en met 18 maart 2022 en kan niet worden gebruikt in combinatie met andere kortingen.Over de sprekers
Kevin van SchieKevin van Schie is Universitair Docent aan Tilburg University. Zijn onderzoek richt zich op het beter begrijpen van het geheugen met speciale aandacht voor het veranderen van herinneringen, vergeten, veerkracht en stress. In verschillende labexperimenten onderzoekt hij hoe de behandeling van en het voorkomen van psychiatrische aandoeningen kan worden verbeterd.
Over Ellen Janssen
Drs. Ellen Janssen is klinisch neuropsycholoog bij het Hoog-specialistisch Centrum voor Hersenletsel en Neuropsychotherapie van GGZ Oost Brabant. Ze werkt met volwassen cliënten met niet-aangeboren hersenletsel en gedrags-/of psychiatrische problemen. Ze verricht wetenschappelijk onderzoek naar PTSS en de behandeling daarvan in deze doelgroep in samenwerking met Expertisecentrum Hersenletsel Limburg.
Over Ellen Gielkens
Ellen Gielkens is werkzaam als Gz-psycholoog en EMDR practitioner bij Mondriaan, topklinisch centrum voor ouderen met persoonlijkheidsstoornissen waar ze promotie onderzoek doet naar EMDR bij ouderen. Verder geeft ze les bij Rino Zuid over de toepassing van EMDR bij ouderen.
Over Rudolf Ponds
Prof. dr. Rudolf W.H.M. Ponds (1960) is geregistreerd klinisch neuropsycholoog en hoogleraar/hoofd van de afdeling Medische Psychologie van het Universitair Medisch Centrum Amsterdam. Daarnaast is hij werkzaam op de afdeling Hersenletsel van het revalidatiecentrum Adelante. In 1998 promoveerde hij op geheugenklachten bij ouderen. Hij is een ervaren docent, onderzoeker en clinicus op het gebied van diagnostiek en behandeling van vroege dementie en niet-aangeboren hersenletsel, in het bijzonder emotionele – en gedragsmatige gevolgen en de consequenties voor het systeem.
Over Peter Smits
Drs. Peter Smits, klinisch psycholoog, is verbonden aan het zorgprogramma Brein in Beweging van revalidatiecentrum de Sint Maartenskliniek. Binnen dit poliklinische zorgprogramma worden mensen met hersenletsel gerevalideerd. Hij onderzoekt momenteel de behandeleffecten van dit zorgprogramma en ook de invloed en benadering van verstoorde symptoomvaliditeit binnen de neuropsychologische revalidatie. Eerder was hij redacteur van de handboeken Neuropsychotherapie en Revalidatiepsychologie.
