Als Birgit Booij niet voor psychologie had gekozen, was het de ICT geworden. Nu combineert ze beide werelden. Als psycholoog onderzoekt ze hoe Artificial Intelligence (AI) de geestelijke gezondheidszorg kan versterken. In dit interview vertelt ze hoe ze AI inzet in haar praktijk en welke kansen en risico’s ze ziet.
Vervanging of aanvulling?
Voor Birgit is AI vooral een aanvulling op haar werk. “Het is geen vervanging, maar een ondersteuning. Zonder mijn expertise krijg je een algemeen antwoord; met mijn expertsie stuur ik de output en zorg ik dat die veilig en passend is voor de cliënt."
In sommige gevallen kan AI wel (tijdelijk) vervangen. Birgit verwijst naar een Amerikaans onderzoek waarbij een chatbot werd ingezet tijdens wachttijden. “Alleen al door dat contact knapten mensen op. Niet volledig, maar wel met flinke klachtenreductie. En dat was met een chatbot van nu, laat staan wat de mogelijkheden zijn over vijf jaar.”
AI in de behandelkamer
In haar praktijk gebruikt Birgit AI op uiteenlopende manieren. Zo geeft ze cliënten gepersonaliseerde prompts mee als huiswerk. “Bij cognitieve gedragstherapie laat ik een chatbot vragen stellen om gedachtenschema’s uit te werken. Ik pas de prompts helemaal aan op de methode. Een simpele prompt zoals ‘jij bent therapeut, help mij een schema maken’ levert een algemeen antwoord op. Maar ik schrijf meestal twintig zinnen, waarin ik precies aangeef welke vragen gesteld moeten worden zodat het echt aansluit bij de cliënt. Op die manier lijkt het op de formulieren die ik vroeger op papier gaf, maar dan digitaal en persoonlijker.”
Ze controleert altijd de output samen met de cliënt, net zoals bij elk ander huiswerk: “Ik wil precies zien wat eruit komt, zodat ik kan bijsturen waar nodig.” Tot nu toe ging dat vooral om inhoud: “Dan denk ik bijvoorbeeld: de kennis van deze AI tool over schematherapie is niet zo goed als die van mij, dus ik wil het anders verwoord hebben.”
Ook in de behandelkamer zet ze AI in, bijvoorbeeld voor het maken van infographics of gepersonaliseerde psycho-educatie. “Uitleg over paniekstoornissen pas ik aan op iemands niveau. Voor iemand met een verstandelijke beperking is dat iets heel anders dan voor iemand met een IQ van 120. En je kunt zelfs voorbeelden maken aan de hand van iemands interesses, zoals voetbal.”
Daarnaast gebruikt ze AI bij traumabehandeling. “Soms zijn er geen foto’s van triggers van een trauma, zoals de dader of omstandigheden, maar kun je via AI toch een beeld creëren voor exposure. Op Google zoeken geeft niet altijd een passend resultaat.”