Podcast: Dr. Albert Batalla Cases over de verslavingszorg in Nederland

Comorbiditeit, dubbele stigma's en medicinaal drugsgebruik

1 augustus 2022

Dr. Albert Batalla Cases is psychiater en onderzoeker bij het UMC Utrecht en hoofddocent bij de Nijmeegse Opleiding tot Verslavingsarts (NOVA) het Leertraject Verslavingspsychiatrie in het Radboudumc. In deze aflevering van de RINO Groep Podcast bespreken we met hem de desinteresse van psychiaters met betrekking tot verslavingen, het (dubbele) stigma van patiënten met een verslaving en het gebruik van drugs als medicijn. 

Luister deze podcast via Soundcloud, iTunesGoogle Podcasts of Spotify.



Batalla Cases heeft veel onderzoek gedaan naar het gebruik van drugs in het algemeen - en cannabis in het bijzonder. ‘Het zal niemand verrassen dat het voortdurende gebruik van cannabis, alsook andere drugs, geen positief effect heeft op mensen.’ Verslaving is een probleem dat vaak samengaat met psychische aandoeningen bij patiënten.
 
Toen Batalla Cases vanuit Barcelona in Nederland kwam werken viel hem al snel op dat er hier - net als in Spanje - een scheiding is tussen de verslavingszorg en de ggz. ‘Als je een verslaving hebt, word je doorverwezen naar de verslavingszorg. Heb je een psychische aandoening, dan kom je bij de ggz terecht. Heb je beide, dan heb je een probleem. Je wordt van de ene naar de andere hulpverlener gestuurd en terwijl gediscussieerd wordt over welke problematiek eerst behandeld moet worden, ben je als patiënt ongelooflijk lang aan het wachten voordat de eerste behandeling start. Het gevolg is dat de problematiek veelal gescheiden behandeld wordt – als behandeling überhaupt al start.’
 
Batalla Cases pleit voor geïntegreerde behandeltrajecten. Kennis en vaardigheden over verslaving in de ggz én over psychiatrie in de verslavingszorg moeten hiervoor flink omhoog, stelt hij. ‘En wanneer de kennis of mogelijkheden bij een instelling ontbreekt, is een intensieve samenwerking met parallelle trajecten een prima alternatief.’  
 
Omgevingsfactoren zijn heel bepalend of iemand verslaafd raakt, stelt Batalla Cases. Ouders, vrienden en de omgeving waar je woont hebben een grote invloed op de kans of iemand een verslaving ontwikkelt. Daarnaast speelt wat je hebt meegemaakt – een trauma, psychosen, depressie - een rol. ‘Er zijn heel veel factoren die beschermend en tegelijkertijd risicovol kunnen zijn.’ Het behandelen van een verslaving is vaak een lang proces, benadrukt Batalla Cases. ‘Het kost tijd om een verslaving te ontwikkelen, maar het kost ook veel tijd om dit gedrag weer af te leren. Meestal gaat dit met ups en downs, en andere psychische klachten kunnen het proces verhinderen.’
 
Het inzetten van drugs als medicijn is in principe niets nieuws. Voorbeelden zijn het gebruik van opiaten voor pijnbestrijding of GHB bij sommige neurologische stoornissen. ‘Sinds 2003 is het in Nederland mogelijk om met een medisch voorschrift cannabis te gebruiken als medicijn. De afgelopen jaren zeggen meer mensen cannabis te gebruiken om bepaalde psychische klachten te verlichten. Recentelijk hebben we bij het UMC een spreekuur geopend om vragen hierover te beantwoorden. Op dit moment zijn er geen officiële indicaties voor medicinale cannabis in de psychiatrie. We hebben wel veel bewijs dat het recreatief gebruik van cannabis, vooral met veel THC, psychische klachten juist kan verergeren. Cannabis is echter niet één product, maar een familie van verschillende stoffen. Er valt nog veel te onderzoeken over de potentie van deze stoffen in de psychiatrie.’

Meer weten over de ervaringen en inzichten van Albert Batalla Cases?
Luister naar deze aflevering van de RINO Groep Podcast.


 

Over de RINO Groep Podcast

De RINO Groep Podcast is een podcastserie over psychologie en de mens achter de wetenschapper. Met deze podcastserie wil de RINO Groep ggz-professionals enthousiasmeren voor het doen van wetenschappelijk onderzoek door te laten zien dat wetenschap meer is dan SPSS en soms ook heel grappig, spannend en verbindend kan zijn.

Presentatie: Jan Meijroos en Jolie Jacobs.
Productie: Byline

Wil je les van Albert Batalla Cases? Bekijk de cursus Specialistische diagnostiek bij verslaving en psychiatrie (startdatum: 21 april 2023)

Ook benieuwd naar de overige afleveringen van de RINO Groep Podcast? Bekijk het overzicht.