Achter de schermen bij de RINO Groep: de transformatie naar online onderwijs

7 april 2020

Sinds twee weken kunnen deelnemers bij de RINO Groep online onderwijs volgen. De plotselinge omschakeling naar thuiswerken, leidde achter de schermen tot snelle veranderingen.
 
We zijn trots op onze docenten, hoofdopleiders en medewerkers die zich voor 100% hebben ingezet om het onderwijs online door te laten gaan. Zij kwamen tijdens de transformatie voor verschillende uitdagingen te staan, zoals: Hoe zorg je voor continuïteit, zodat deelnemers zo min mogelijk studievertraging oplopen? Aan welke randvoorwaarden moet online onderwijs voldoen om kwaliteit te borgen? En hoe richt je binnen die randvoorwaarden een online les zo in dat deelnemers langere tijd geboeid blijven?

office

In dit artikel blikken we terug op de stappen die zijn gezet om online onderwijs mogelijk te maken en laten we docenten en deelnemers aan het woord over hun eerste ervaringen.

Leonie Kusenuh is ervaringsdeskundig hersteldocent:

Leonie Kusenuh was één van de eerste docenten die voor de RINO Groep digitaal lesgaf. Zij is ervaringsdeskundig hersteldocent en stond 18 maart tijdens lesdag 2 in de opleiding tot Coach SRH, samen met de methodiekdocent, virtueel voor de groep.

Leonie: ‘Het is een andere manier van lesgeven, maar het ging ontzettend goed. Vooraf hadden we de les goed voorbereid, want sommige onderdelen die we normaal in een klassikale les doen, zijn online niet mogelijk of kosten te veel tijd. Digitaal lesgeven gaat iets langzamer. Zeker in het begin als je nog even moet aftasten hoe alles werkt en wat het met de groep doet.’

Ook is volgens Leonie de onderlinge interactie anders: ‘Je voelt de groep minder goed aan. Daardoor is er minder ruimte voor improvisatie. Dit kun je heel goed ondervangen met een goede voorbereiding en afstemming met eventuele co-docenten. Ook begeleidt de RINO Groep ons hierin met diverse trainingen en informatie over online didactiek. We worden op een andere manier creatief.’

‘Ik ben verrast door de mogelijkheden’

Leonie Kusenuh

Hersteldocent

‘Ik ben heel blij dat we er op deze manier voor kunnen zorgen dat het onderwijs doorgaat. Ook ben ik verrast door de mogelijkheden van het programma, zoals de opsplitsing naar breakout-rooms. Dat zijn kleine subgroepen waar doorgaans meer ruimte is voor interactie en het werken aan persoonlijke dilemma’s. Als we straks weer met z’n allen mogen samenkomen, ga ik deelnemers zeker stimuleren om gebruik te blijven maken van de digitale middelen voor onderlinge samenwerking.’

Petra van der Horst is psycholoog i.o. tot Gz-psycholoog:

Ook voor de cursisten was de overgang op online onderwijs even omschakelen. Petra van der Horst volgt bij ons de GZ-opleiding: ‘Nadat wij 12 maart te horen kregen dat groepsvorming niet meer toegestaan was, werd onze eerste les de dag erna afgezegd. Onze groep was in de veronderstelling dat de lessen in elk geval tot aan 6 april geen doorgang meer zouden vinden, maar tot onze verrassing had de RINO Groep binnen één week de lessen digitaal op poten gezet.’

Voor de komende tijd volgt de groep van Petra elke week digitaal les op vrijdag. ‘De eerste les ging over ouderen en de docent wist ons echt te verrassen. In de aparte breakout-rooms hebben we bijvoorbeeld zelfs rollenspellen gedaan. Het is verrassend om te zien wat er allemaal mogelijk is, zelfs met een klas van 20 mensen.’
 
‘Natuurlijk merken we wel dat de ene docent creatiever is in de invulling van een digitale les dan de andere docent. Sommige docenten hebben ervaring met digitaal lesgeven en voelen zich er zichtbaar meer comfortabel bij.’ Dat is ook logisch, vindt Petra. Zelf zegt ze het vooral heel intensief te vinden om de hele week naar een scherm te kijken. Ze doet dat namelijk niet alleen om online onderwijs te volgen, maar ook om als PIOG met cliënten te beeldbellen en om met klasgenoten contact te houden.

‘We hebben zelfs online rollenspellen gedaan!’

Petra van der Horst

Psycholoog i.o. tot Gz-psycholoog

‘Regelmatig ga ik even naar buiten om balans te houden. Dan ga ik bijvoorbeeld een rondje hardlopen, zodat ik me op de momenten dat ik weer achter een scherm moet zitten beter kan concentreren. Tegelijkertijd probeer ik in deze tijd zoveel mogelijk mijn normale werkritme aan te houden. Elke ochtend zit ik om 8.30 uur achter mijn laptop en als ik die om 17.00 uur dichtklap, klap ik die ook echt dicht.’

Karin Hendriks is afdelingsmanager van onze BIG-afdeling:

‘Er is in de afgelopen twee weken zoveel gebeurd dat we bij de RINO Groep vanuit een soort nieuwe werkelijkheid werken’, zegt Karin Hendriks, afdelingsmanager van onze BIG-afdeling. ‘We hebben voor onszelf tijd gekocht, zodat we een weloverwogen besluit konden nemen over de kwalitatieve invulling en startdatum van het online onderwijs. De opgave is groots en vraagt om een gedegen aanpak; alleen de BIG-afdeling telt al 80 groepen waarvoor alle lessen digitaal moeten worden ingericht. Daar komt de afdeling Bij- en Nascholing nog bij’, vertelt Karin. ‘We hebben werkelijk alles op alles gezet om een eventuele studievertraging voor onze deelnemers zoveel mogelijk te beperken. Binnen een week waren we online – dat is toch wel een hele prestatie.’

De overgang naar digitale lessen vraagt om een strakke organisatie, veel onderlinge afstemming en duidelijke communicatie naar de diverse betrokkenen. Vanuit de hoofdlocatie van de RINO Groep heeft Karin, samen met haar thuiswerkende team, regelmatig contact gehad met de BIG-hoofdopleiders over de invulling van de lessen. Er zijn korte lijntjes met externe relaties, zoals de praktijkopleiders en de examencommissie, over de randvoorwaarden om de kwaliteit van het online onderwijs te borgen. En opleiders, deelnemers en collega’s worden op cruciale momenten geïnformeerd.

‘We werken vanuit een nieuwe werkelijkheid’

Karin Hendriks

Afdelingsmanager BIG

‘Ik ben positief verrast over het proces dat we bij de RINO Groep hebben doorlopen. Elke dag kwamen we voor nieuwe verrassingen en vraagstukken te staan. Het is fantastisch om te zien met hoeveel enthousiasme iedereen die uitdagingen is aangegaan’, zegt Karin. ‘Onze docenten bijvoorbeeld. Zij hebben zich, ondanks alle drukte rond hun andere werkzaamheden, ter voorbereiding op hun eigen lessen, massaal ingeschreven voor de training online didactiek die wij samen met online-onderwijsexpert John van der Baaren speciaal voor hen hebben opgezet.’

Zelf heeft Karin ook nieuwe kennis opgedaan, vertelt ze met een knipoog: ‘Woorden als zoommeetingminuten, breakout rooms, blauwe handjes en asynchroon onderwijs kwamen echt nog niet voor in mijn woordenschat.’

Hedda van 't Land, bestuurder van de RINO Groep:

‘Juist in deze tijd hebben professionals handvatten nodig hoe zij mensen met een psychische kwetsbaarheid het beste kunnen begeleiden’, zegt Hedda van ’t Land, directeur van de RINO Groep. ‘Daarom willen we onderwijs zoveel mogelijk door laten gaan en deelnemers in staat stellen om thuis aan deskundigheidsbevordering te werken.’ Voorop blijft staan dat de gestelde leerdoelen behaald worden.

'Er heerst een gevoel van: samen redden we het!'

Hedda van 't Land

Directeur

‘We merken dat de noodsituatie waarin we ons nu bevinden ook veel positieve energie losmaakt. Er ontstaat een gevoel van 'samen redden we het!', vult Hedda aan: ‘Samen blijven we - juist in deze moeilijke tijd - werken aan de missie van de RINO Groep: alles in het werk zetten om de kwaliteit van leven van mensen met een psychische kwetsbaarheid te bevorderen.’

Meer weten over online onderwijs?