Postmaster opleiding tot psychotherapeut

De psychotherapeut is net als de gezondheidszorgpsycholoog een basisberoep, maar het werkterrein en de deskundigheid zijn specifieker. De psychotherapeut richt zich op de behandeling van patiënten met complexe problematiek, veelal meervoudige (persoonlijkheids)problematiek.
 

De academische postmaster opleiding tot psychotherapeut is voor psychologen, pedagogen en geestelijke gezondheidkundigen die ingezet kunnen worden bij behandeling van patiënten met ernstige en/of meervoudige psychopathologie. De psychotherapeut werkt in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg: dit kan zijn een grotere instelling of een zelfstandige praktijk,  ziekenhuizen en gehandicaptenzorg.

Er zijn in Nederland 7.000 psychotherapeuten, hiervan is 67% vrouw en de helft jonger dan 55 jaar.  De grootste groep daarvan is werkzaam binnen de vrijgevestigde ggz, vervolgens de ggz-instelling, forensisch, jeugdzorg, de ziekenhuizen en de gehandicaptenzorg. Daarnaast is er ook een aantal  psychotherapeuten dat doorstroomt naar de andere BIG-opleidingen.

Wat doet de psychotherapeut?

Als psychotherapeut ben je opgeleid om patiënten met ernstige en/of meervoudige psychopathologie effectief te behandelen. Je interpreteert informatie over de patiënt voor het maken van een accurate probleemanalyse en indicatiestelling. Als psychotherapeut volwassenen en ouderen houd je je bezig met de behandeling van o.a. persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen en eetstoornissen. Ben je werkzaam met kinderen en jeugdigen, dan houd je je bezig met het ontwikkelingsproces en de manier waarop dat beïnvloed wordt door psychische problemen.

Waar werkt de psychotherapeut?

Je werkt in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg: dit kan zijn een grotere instelling of een zelfstandige praktijk, in ziekenhuizen of in de gehandicaptenzorg.

Welke registratie levert dit op?

In het BIG-register is het basisberoep psychotherapeut opgenomen. Na het behalen van je diploma kun je je inschrijven in het BIG-register. Dit betekent dat je de wettelijk beschermde beroepstitel van psychotherapeut mag voeren. 

Vierjarige opleiding

  1. Je hebt een afgeronde universitaire masteropleiding psychologie, pedagogische wetenschappen of geestelijke gezondheidskunde of je hebt het artsexamen behaald.
  2. Met deze vooropleiding kun je door een erkende praktijkinstelling worden voorgedragen voor de opleiding tot psychotherapeut.
  3. Je bent in het bezit van een geldige LOGO-verklaring óf je kunt aantonen dat de volgende onderdelen deel uitgemaakt hebben van je vooropleiding: persoonlijkheidsleer, psychofysiologie of psychosomatiek, psychopathologie, ontwikkelingspsychologie, psychofarmacologie, cultuurgebonden psychische problematiek, seksuologie, gespreksvoering, interactietraining en een stage van 30 werkdagen in een ggz-instelling.  Heb je niet de vereiste onderdelen gevolgd? Dan kun je in overleg met de hoofdopleider een goedgekeurde vervangende cursus volgen. Het voldoen aan de vereiste opleidingsonderdelen kan nog gedurende je gehele opleiding, maar is een vereiste om je getuigschrift te behalen.

Driejarige opleiding 

Gz-psychologen kunnen - door vrijstellingen - de verkorte driejarige opleiding doen.
Ook als NVO orthopedagoog-generalist kom je in aanmerking voor de driejarige opleiding. Hiervoor wordt je OG-opleiding beoordeeld om te zien of deze voldoende overeenkomt met de GZ-opleiding. De beoordeling is landelijk geregeld. Je kunt hierover contact opnemen met Danny Bouwman van het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen via d.bouwman@ru.nl. Meer informatie hierover vind je via deze link.

In oktober 2020 hebben de drie samenwerkende beroepsverenigingen NIP, NVGzP en NVP een advies voor een vernieuwde beroepenstructuur in de psychologische zorg uitgebracht. Kern van dit advies is om in de vernieuwde beroepenstructuur één basisberoep voor psychologen met specialisatiemogelijkheden te vormen: de gz-psycholoog generalist. Deze heeft de mogelijkheid om zich te specialiseren tot een nieuw beroep: klinisch psycholoog-psychotherapeut (KP-PT) of klinisch neuropsycholoog (KNP). Het specialisme KP-PT combineert en continueert twee bestaande richtingen psychotherapeut en klinisch psycholoog.
 
Hoe snel de ontwikkelingen gaan is nog niet bekend. De opleiding tot psychotherapeut blijven wij aanbieden zolang wijzigingen niet definitief zijn.
 
Heb je vragen: kijk voor de actuele stand van zaken op de website van de NVP.
Hier vind je ook een uitgebreide lijst met vragen en antwoorden. Meer informatie vind je op www.beroepenstructuur.nl. Hier kun je je inschrijven voor de nieuwsbrief beroepenstructuur.

Hoe ziet de opleiding tot psychotherapeut eruit?

De postmaster opleiding omvat de onderstaande deelgebieden, waarbinnen het onderwijs wordt gegeven door experts uit de praktijk en vormgegeven aan de hand van rollenspellen, intervisie, probleemgestuurd onderwijs en creatieve themaverbeelding.
  • therapeutische relatie: effectief toepassen van diagnostische en interventiemethoden
  • (psycho)diagnostiek en indicatiestelling
  • Integratie van verschillende psychotherapeutische stromingen
Je kunt de opleiding in twee varianten volgen: kinderen & jeugdigen en volwassenen & ouderen. Deze worden nu nog in twee varianten aangeboden: een vierjarige opleiding voor afgestudeerde psychologen, orthopedagogen, geestelijk gezondheidkundigen en artsen. En een verkorte driejarige variant voor BIG-geregistreerde gezondheidszorgpsychologen. De vierjarige opleiding start begin 2024 voor het laatst.

Cursorisch programma

Gedurende drie of vier jaar volg je een dag per twee weken onderwijs. Bij een gecombineerde groep van drie- en vierjarige deelnemers kan er periodiek wekelijks onderwijs zijn. Je krijgt les bij de RINO Groep in Utrecht. De opleiding omvat de volgende onderdelen en aantal uren:  
  V&O
4-jarig		 V&O
3-jarig
Cursusblok Inhoud Aantal uur (dagen) Aantal uur (dagen)
Introductie Kennismaking eigen groep
Pankseppdag		 12 12
Diagnostiek Psychodiagnostiek
  Psychopathologie		 42 n.v.t
Basis van psychotherapie  Gespreksvoering
Basale interventies vanuit de verschillende perspectieven		 60 60
Groepstherapie
(I en II)		 I Groepsinterventies beginnende groep
 
II Groepsinterventies ontwikkelde groep		 12

18		 12

18
Relatiehantering
(I en II)		 I Relatiegerichte interventies voor opbouw therapeutische relatie


II Relatiegerichte interventies bij relatiebarsten en -breuken		 12
 
30		 12
 
30
Affectieve regulatie
(I en II)		 Experiëntiële interventies
Psychodynamische interventies		 60 60 
Zelfevaluatie in de groep
(I en II)		 Individuele feedback door groepsgenoten 4
4 		 4
4
Cognitieve regulatie  Psychodynamische interventies
CGT-interventies		 54  12
Gedragsregulatie  CGT-interventies 30 n.v.t.
Systeem, partnerrelatie  Systemische interventies 36 36
Indicatiestelling
(I en II)		 I Casusconceptualisatie
Afwijken van de richtlijn
 
II Klinische casusconferentie: Casusconceptualisatie bij stagnaties in psychotherapie		 12
 
12		 12

12
Richtlijnbehandelingen  Eerste- en tweede stapbehandelingen 56 8
Twee keuzemodules 49 49
Groep-overstijgende lesdagen Ethiek
Wetenschap en evidentie
Professie		 21 21
  Juridische zaken 4 4
Intervisies: therapeut centraal      18 18
Totaal Cursorisch onderwijs   546 384
NVP dag   6 6
Vrije ruimte Kan besteed worden aan extra cursussen, supervisies, aan wetenschappelijk onderzoek en eventuele andere activiteit, mits gerelateerd aan psychotherapie 28 n.v.t.
Totaal   580 390

Praktijkprogramma

Volg je de vierjarige opleiding, dan heb je bij je praktijkinstelling een aanstelling van tenminste 20 uur per week gedurende vier jaar, zodat je aan de vereiste werkervaring van 3.050 uur voldoet. Ben je Gz-psycholoog en volg je de driejarige opleiding, dan is de omvang van het praktijkgedeelte in totaal 1.725 uur. Dit betekent dat je voor tenminste 16 uur per week bij een erkende praktijkinstelling werkt.

Supervisie

De verdeling over (supervisie over) psychotherapieën is als volgt:
  • 25 uur algemene supervisie (alleen voor de vierjarige opleiding)
  • 50 uur supervisie over 200 uur psychotherapie met individueel volwassenen in twee verschillende referentiekaders
  • 25 uur supervisie over 100 uur psychotherapie met groepen of systemen
  • 25 uur supervisie over 100 uur psychotherapie met kinderen en jeugdigen of ouderen
  • 25 uur supervisie over 100 uur psychotherapie naar keuze

Leertherapie

Daarnaast volg je 50 uur leertherapie bij een erkend leertherapeut. We adviseren de leertherapie in het eerste jaar van de opleiding te starten.

Verantwoordelijken

Hoofdopleider
Dr. S. Colijn
Mw. drs. D.A.C. Oprel (plaatsvervangend)
Hoofddocenten
Drs. J.A. Baars
Dr. S. Colijn
Mw. R. Rosenbrand
Mw. drs. I.M. Groenendijk
Mw. dr. G. Vanaerschot
Opleidingsmanager
Mw. K.R. Stolk MSc

Cursorisch programma

Gedurende drie of vier jaar volg je een dag per twee weken onderwijs. Bij een gecombineerde groep van drie- en vierjarige deelnemers kan er periodiek wekelijks onderwijs zijn. Je krijgt les bij de RINO Groep in Utrecht. De opleiding omvat de volgende onderdelen en aantal uren:
  K&J 4-jarig K&J 3-jarig
Cursorisch programma Psychotherapie K&J Aantal uren Aantal uren
Diagnostiek, psychopathologie en richtlijnen 154 -
Fundamenten van de Psychotherapie 45 45
Werken met het individu: Cliëntgericht denken en werken 32 32
Werken met het individu: Cognitief gedragstherapeutisch denken en werken 28 28
Werken met het individu: Psychoanalytisch denken en werken 35 35
Systemisch denken en werken: Inleiding 28 28
Systemisch denken en werken: Systeemtherapie verdieping 35 35
Systemisch denken en werken: Ouders en infants 18 18
Het diagnostisch proces 14 14
Werken met groepen 21 21
Werken met het individu, verdieping: Psychotherapie en spel 28 28
Werken met het individu, verdieping: MBT 28 28
Werken met het individu, verdieping: Schematherapie 25 25
Anticiperen op de verdieping en evaluaties 10 10
Probleemgestuurd onderwijs en intervisie    
Groep overstijgende lesdagen: ethiek, wetenschap, protocollen en professie 21 21
Juridische zaken  4 4
NVP dag 6 6
Vrije ruimte 49 -
Totaal in uren 580 377

Praktijkprogramma

Volg je de vierjarige opleiding, dan heb je bij je praktijkinstelling een aanstelling van tenminste 20 uur per week gedurende vier jaar, zodat je aan de vereiste werkervaring van 3.050 uur voldoet. Ben je Gz-psycholoog en volg je de driejarige opleiding, dan is de omvang van het praktijkgedeelte in totaal 1.725 uur. Dit betekent dat je voor tenminste 16 uur per week bij een erkende praktijkinstelling werkt.

Supervisie

De verdeling over (supervisie over) psychotherapieën is als volgt:
  • 25 uur algemene supervisie (alleen voor de vierjarige opleiding)
  • 50 uur supervisie over 200 uur psychotherapie met individueel volwassenen in twee verschillende referentiekaders
  • 25 uur supervisie over 100 uur psychotherapie met groepen of systemen
  • 25 uur supervisie over 100 uur psychotherapie met kinderen en jeugdigen of ouderen
  • 25 uur supervisie over 100 uur psychotherapie naar keuze

Leertherapie

Daarnaast volg je 50 uur leertherapie bij een erkend leertherapeut. We adviseren de leertherapie in het eerste jaar van de opleiding te starten.

Verantwoordelijken

Hoofdopleiders
Dr. S. Colijn
Mw. drs. C. Oele (plaatsvervangend)
Hoofddocenten
Drs. H.W.M. Peeters
Mw. drs. M.J.A.C.P. van Mook
Mw. drs. C. Oele
Mw. drs. E.J. Roeks
Opleidingsmanager
Mw. K.R. Stolk MSc

Vrijstellingen vraag je bij aanmelding voor de opleiding aan. De hoofdopleider beoordeelt de aanvraag. De vrijstellingsmogelijkheid is beperkt en rr wordt geen vrijstelling verleend voor eerder genoten cursorisch onderwijs. Meer informatie over vrijstellingen vind je in de bijlage Vrijstellingenbeleid opleiding Psychotherapie (zie studiegids).

Wanneer start de opleiding?

  • De opleidingen (drie- en vierjarig) met differentiatie V&O starten in januari/februari. De vierjarige opleiding start begin 2024 voor het laatst.
  • De vierjarige opleiding met differentiatie K&J start jaarlijks in januari. De vierjarige opleiding start begin 2024 voor het laatst.
  • De driejarige opleiding met differentiatie K&J start in de oneven jaren in januari en in de even jaren in september, tenzij het aantal aanmeldingen anders doet beslissen.
 

Medewerkers opleiden tot psychotherapeut

Heeft jouw instelling of praktijk de ambitie om medewerkers op te leiden tot psychotherapeut? Dan is het nodig dat je zorginstelling erkend wordt als praktijkinstelling. Lees hier hoe je een erkende praktijkinstelling wordt.
 
Is jouw praktijkinstelling al erkend en wil je een vacature voor een BIG-opleidingsplaats onder de aandacht brengen, dan kun je terecht op de BIG-Marktplaats.


Kosten

Bij de RINO Groep kennen we een generiek opgebouwde opleiding. Onderstaande opleidingskosten zijn exclusief de kosten voor literatuur (ongeveer € 1.750) en leertherapie (ongeveer € 4.500 à € 5.000). Bij de vierjarige opleidingen zijn de verplichte keuze-uren niet opgenomen in de opleidingsprijs. Uitgangspunt bij de keuze-uren is dat je betaalt voor de cursussen die je volgt. Deze keuze-uren zijn bedoeld voor extra cursussen en supervisies, aan wetenschappelijk onderzoek en eventuele andere activiteiten, die je in overleg met je  hoofdopleider bepaalt.

*De RINO Groep behoudt zich het recht voor om de opleidingsprijzen jaarlijks te indexeren

DifferentiatieVierjarigDriejarig
Volwassenen & ouderen€ 24.900*€ 18.700*
Kinderen & jeugd€ 24.000*€ 17.600*

Sollicitatie & selectie

De praktijkinstellingen hebben informatie over de beschikbare praktijkopleidingsplaatsen. Zodra er vacatures voor opleidingsplaatsen zijn, kun je hierop solliciteren. Omdat opleidingsplaatsen beperkt extern worden aangeboden, kun je zelf erkende praktijkinstellingen benaderen door middel van een open sollicitatie. Je vindt sommige vacatures ook op onze BIG-Marktplaats.

 

  1. Sollicitatie:
    Je solliciteert naar een opleidingsplaats bij een praktijkinstelling.
     
  2. Voordracht:
    Na de sollicitatieprocedures binnen de praktijkinstellingen, dragen de praktijkinstellingen de geselecteerde kandidaten voor aan de hoofdopleider.
     
  3. Toelatingsgesprek:
    Vervolgens word je uitgenodigd voor een toelatingsgesprek met de hoofdopleider/jaargroepopleider. Je bent aangenomen zodra de hoofdopleider instemt met jouw voordracht.
     
  4. Bevestiging:
    Je ontvangt bevestiging over toelating en in welke groep je bent ingedeeld.
     
  5. Overeenkomst:
    Je ontvangt de opleidingsovereenkomst en je sluit een leerarbeidsovereenkomst met de praktijkinstelling.Opleidingsovereenkomst
  6. Opleidingsregister:
    Alle deelnemers aan een BIG-opleiding zijn verplicht zich in te schrijven in het opleidingsregister beheerd door de Federatie Gezondheidszorgpsychologen en Psychotherapeuten (FGzPt). Voor meer informatie en inschrijving: FGzPt.

Onze BIG-Marktplaats is dé plek voor vraag en aanbod rond opleidingsplekken, supervisoren en samenwerkingen.

BIG Marktplaats

Hoofdopleider

Wil je meer weten over deze opleiding?

Bel of mail ons, we helpen je graag.

(030) 230 84 40servicebureauBIG@rinogroep.nl