Van ouderenzorg tot transgenderzorg. Twee professionals over het belang van seksualiteit in de zorg

Wat is jullie achtergrond?

Eefke: “Ik ben specialist ouderengeneeskunde, een vakgebied dat je misschien niet direct koppelt aan seksualiteit. Bij Novicare werk ik met ouderen, maar ook met mensen met een verstandelijke beperking. Ik merk dat er in de ouderenzorg een groot taboe op seksualiteit rust. Ik wil dit onderwerp juist positiever en beter bespreekbaar maken. Zelf praat ik gemakkelijk over seks, maar ik heb ook respect voor mensen die dit lastiger vinden. Toen ik mijn leidinggevende vertelde dat ik geïnteresseerd was in deze opleiding zei ze gelukkig meteen "moet je doen"."
Christian: ‘’Ik werk als GZ-psycholoog in de transgenderzorg. In de ggz zie ik vaak dat seksualiteit het ondergeschoven kindje is. Tijdens behandelingen liep ik geregeld tegen seksuele problematiek aan, maar er was weinig expertise beschikbaar. Ik wilde eigenlijk al eerder deze opleiding gaan volgen, maar mijn werkgever faciliteerde dit toen niet. Inmiddels werk ik ergens anders en kon ik alsnog deze opleiding gaan doen. In de transgenderzorg is seksualiteit eigenlijk dagelijks onderwerp van gesprek, dus ik vind het ontzettend belangrijk om me hier verder in te verdiepen.’’

Wat leren jullie tijdens deze opleiding?

Christian: “De basis is eigenlijk het biopsychosociale model. Je bekijkt alle factoren: lichamelijke, mentale en de omgevingsfactoren.”
Eefke: “Precies. Seksualiteit wordt besproken in de breedste zin van het woord. Iedere lesdag heeft zijn eigen onderwerp, bijvoorbeeld transgenderzorg tot de forensische tak of elders. Dat maakt het erg afwisselend. Iedereen uit de groep komt uit een ander vakgebied, maar is wel even gemotiveerd. Zo ontstaan er altijd interessante gesprekken.”
 
Hoe combineren jullie de opleiding bij RINO Groep met je werk en privéleven?

Eefke: “Ik werk 32 uur per week als ouderen specialist en dit doe ik ernaast. Per lesdag besteed ik ongeveer vier uur aan huiswerk, maar dit is goed te doen.”
Christian: “Voor mij is de reistijd de grootste uitdaging, omdat ik uit Groningen kom en RINO Groep alleen in de Randstad zit. Maar omdat we maar één keer per twee weken les hebben, valt dit reuze mee. En de dagen zelf vliegen voorbij!”
 
Passen jullie de studie nu ook al toe in je werk?

Christian: ‘’Ja, zeker. In mijn behandelingen praat ik vaak over seksualiteit en ik neem de kennis uit de opleiding direct mee. Niet elk thema is meteen toepasbaar, maar het helpt enorm.’’
Eefke: ‘’Niet al mijn patiënten hebben een seksuele vraag, maar ik probeer het thema wel vaker bespreekbaar te maken. Ook moedig ik collega’s aan om minder handelingsverlegen te zijn. Mijn missie is het taboe doorbreken en zorgen dat seksualiteit niet ‘vergrijst’. Veel zorgorganisaties hebben zelfs nog geen enkel beleid op dit gebied, daar wil ik verandering in brengen.’’

Christian: ‘’Dat herken ik. Sinds ik het onderwerp vaker bespreek, komen collega’s steeds vaker naar me toe voor advies. Je hebt echt iemand nodig die het gesprek op gang brengt.’’
 

Eefke: ‘’Sluit ik me bij aan, ik vind de lesdagen hier echt een feestje!”
 
Zijn er ook uitdagingen?

Christian: ‘’Soms vind ik het lastig om de handvatten uit de opleiding te vertalen naar de praktijk. Je wordt aan het denken gezet, maar moet het vervolgens zelf toepassen.’’
Eefke: ‘’Klopt. Voor sommige disciplines is het minder direct toepasbaar, en in mijn werk zie ik dit thema niet dagelijks terug. Dat maakt oefenen soms lastig. Gelukkig begrijpen de docenten dat en begeleiden ze je daar goed in.”
 
Hebben je tips voor mensen die deze opleiding ook willen volgen?

Christian: ‘’Gewoon doen!’’
Eefke: ‘’Absoluut. Het verrijkt niet alleen je werk, maar ook jezelf. Je leert ook veel over je eigen seksualiteit en dat kan je als persoon veel brengen.’’
 
Hoe vinden jullie het om de opleiding te volgen bij RINO Groep?

Eefke: ‘’Ik waardeer dat we na iedere lesdag feedback geven en dat daar ook echt iets mee wordt gedaan. De docenten komen zelf uit het werkveld en spreken vanuit ervaring.’’
Christian: ‘’Alles is goed geregeld: de informatie in het portaal is overzichtelijk, en de lunch is heerlijk. Eigenlijk gewoon toppie!’’