‘Sekse, gender en seksuele oriëntatie hebben enorme impact op de gezondheid’

Hoe zorg je dat je inclusieve zorg biedt en je cliënten helpt met de juiste en passende zorg? Belangrijk is dat je de juiste vragen stelt om de onderliggende oorzaak van klachten op te sporen, zegt Hendriks. Je cliënt kan het hebben over angst of somberheid, en voor je het weet richt je je zorg alleen daarop, terwijl de onderliggende oorzaak onbesproken blijft. Aan de buitenkant kun je immers niet zien of iemand zich man, vrouw of non-binair voelt en welke seksuele oriëntatie iemand heeft. ‘Maar besef: deze thema’s kunnen een belangrijke rol spelen in iemands gezondheid’, benadrukt Hendriks.

Categoriseren

Als hulpverlener zijn we vaak geneigd te denken heus open en onbevooroordeeld te zijn over seksuele oriëntatie, gender en seksekwesties, maar ligt het misslaan van de plank volgens Hendriks op de loer. ‘Het is echt een uitdaging je bewust te zijn van je eigen bias. Juist als hulpverlener ben je gewend om te deduceren om snel tot een juiste diagnose te komen. Maar ook als mens is categoriseren heel gewoon, zo werkt het brein nu eenmaal. En als je alleen al kijkt naar onze taal: zelfs die is binair ingesteld. Juist als het gaat om seksuele oriëntatie en beleving is het zo belangrijk om het spectrum te zien: de diversiteit is heel groot.’

Blinde vlekken opsporen

Als docent van het webinar en de cursus Gender- en seksuele diversiteit in de praktijk vindt Hendriks het dan ook belangrijk om stil te staan bij taalgebruik, aannames en blinde vlekken. ‘Met taal moet je echt oefenen, concrete situaties nabootsen en elkaar feedback geven om tot inzichten te komen. Gedegen kennis van begrippen die bij deze thematiek een rol spelen is daarvoor een eerste vereiste; die kennis kun je opdoen in de webinar’, licht Hendriks toe. ‘In de cursus zelf gaan we aan de slag met casuïstiek, maar putten we ook uit eigen ervaring. Heb je je wel eens onbegrepen gevoeld bij de huisarts? Wat deed dat met je?’

Dieper niveau

Ook alert zijn op goedbedoelde uitspraken komt in de cursus aan bod. ‘Het is aardig om te zeggen dat het voor jou niet uitmaakt wat voor genderbeleving of seksuele voorkeur iemand heeft, maar een intersekse persoon of transgender loopt in het dagelijks leven en in onze cultuur toch echt tegen andere situaties aan. Ook kunnen hormoonhuishouding en seksekenmerken anders zijn dan je verwacht. Je moet als hulpverlener leren om verschil te maken waar dat relevant is, zodat je zorg op maat kunt bieden. De cursus helpt je om op een dieper niveau te begrijpen wat het betekent voor de cliënt om met deze persoonlijke kwesties te leven.’