'Er zitten eigenlijk twee modellen achter: het RNR-model en het biopsychosociaal model. RNR staat voor Risks-Needs-Responsivity. Dit model is het uitgangspunt in de forensische zorg. Het draait om het herkennen van risicofactoren bij de cliënt, het focussen van de behandeling op factoren die kunnen bijdragen aan het voorkomen van, en het afstemmen op het niveau en de leerstijl van de cliënt. Het biopsychosociaal model houdt in dat een bepaalde problematiek zowel biologische, psychologische als sociale kanten heeft. Dat helpt je om symptomen te snappen en te plaatsen: met welke aspecten heb je te maken, hoe zien die eruit en hoe werken die door in de probleemsituatie of het delictgedrag? Daarmee leer je niet alleen je cliënten beter begrijpen, maar kun je hen ook meer inzicht geven in hun eigen gedrag en kwetsbaarheid.'
'Het is de kunst je cliënten iets te bieden waarmee ze vooruit kunnen komen in hun leven'
Interview met Hoofdopleider post-hbo opleiding forensische psychiatrie, Erik-Jan Kornman
Waarom kiezen mensen voor de post-hbo opleiding forensische psychiatrie?
'Meestal omdat ze op zoek zijn naar forensisch psychiatrische kennis, vooral op het vlak van psychopathologie. Dat is dan ook de eerste pijler van deze opleiding. Maar ons vak is meer: het gaat ook om vaardigheden, attitude, bejegening, hoe je jezelf ertoe verhoudt. De ontwikkeling van je professionele vaardigheden en attitude zijn dan ook pijler twee en drie in het programma. Omdat we je optimaal willen laten profiteren van de opleiding, formuleer je op al die vlakken je eigen leerdoelen en bouw je aan je eigen portfolio.'
Welke visie zit er achter deze opleiding?
Waarom is die theoretische basis zo belangrijk?
'Deze modellen geven je kaders om je werk beter te doen. Ze laten je ook zien waarom je doet wat je doet, én wat je juist moet laten. Dat ze effectief zijn, weten we uit het nieuwste wetenschappelijk onderzoek en daarom is het onze verantwoordelijkheid als professionals om ze in te zetten voor onze cliënten. Ik zie onze cursisten daarin groeien tijdens de opleiding. Aan het eind heb je niet alleen de kennis, vaardigheden en attitude om je cliënten beter te helpen, maar vooral ook het zelfvertrouwen en het zelfbewustzijn.'
Wat wil je cursisten vooral meegeven?
'Forensische cliënten roepen veel vooroordelen op, ook in hulpverleners. Maar een bestraffende houding werkt averechts: het gaat erom een balans te vinden tussen toezicht en de menselijke maat. Het is de kunst je cliënten iets te bieden waarmee ze vooruit kunnen komen in hun leven. Ik vind het nog steeds bijzonder dat ik naast ze mag staan en daaraan mag bijdragen.'