Hoe zie jij de toekomst van opleiden?
‘Zelfregie is een centraal concept in zorg en opleiding. Mensen die een opleiding of cursus gaan volgen, willen die zelf kunnen vormgeven in plaats van een standaardprogramma te doorlopen. Zo kunnen ze hun traject precies laten aansluiten bij de kennis en ervaring die ze al hebben, het veld waarin ze werken en hun ambities voor de toekomst. Zelfregie dus - net zoals we liever zelf onze tv-programma’s uitzoeken bij Netflix - in plaats van afwachten wat er op een traditionele zender wordt uitgezonden - en we graag suggesties op maat ontvangen op basis van ons kijkgedrag. En ze willen graag leren op een tijd en een plaats die hun het beste uitkomt.’
Hoe speelt de RINO Groep daar op in?
‘Wij werken enerzijds aan gepersonaliseerde opleidingen en cursussen, waarbij je keuze hebt om die modules te volgen die precies aansluiten bij jouw specialisme en de sector waarin jij werkt; in plaats van het aanbieden van een vast opleidingspakket biedt een gepersonaliseerde opleiding de mogelijkheid om meer recht te doen aan de verschillen in competenties en kennis die de cursisten al bezitten. Het doel is om het onderwijs zodanig in te richten dat dit meer gericht is op de persoonlijke leerdoelen van de cursisten en dat het rekening houdt met hun reeds aanwezige competenties. Anderzijds kunnen steeds meer opleidingen en cursussen deels online, deels face-to-face gevolgd worden op basis van eigen inzicht en voorkeur. Zo kun je thuis stof bestuderen, video’s bekijken waarin docenten zaken uitleggen en online samenwerken met collega-cursisten, zodat je in de klassikale bijeenkomsten specifiek kunt focussen op casuïstiek, of kunt oefenen in gespreksvoering, elkaar feedback geven en ervaringen uitwisselen (bekijk ons blended aanbod, zoals bijvoorbeeld in de opleiding tot cognitief gedragstherapeut). Was er vroeger één vorm van kennisoverdracht (klassikaal), tegenwoordig hangt de keuze (video, online, face-to-face etc) af van een specifiek leerdoel dat je nastreeft. Tot slot bieden we e-learning modules aan, zoals bijvoorbeeld de 'E-learning module: van DSM-IV naar DSM-5', waarmee je zelf thuis je vaardigheden op peil kunt brengen.’
Zelfregie in zorg en opleiding: wat, hoe, waar en wanneer jou het beste uitkomt
Interview met Hedda van 't Land
Of het nu gaat om de zorg of een opleiding volgen, de moderne mens bepaalt graag zelf. Dat vraagt van hulpverleners én van opleiders een op maat gesneden aanpak. De RINO Groep speelt hierop in.
'Opleidingen en cursussen kunnen deels online, deels face-to-face gevolgd worden op basis van eigen inzicht en voorkeur.'
Hedda van 't Land
‘Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het combineren van face-to-face onderwijs met e-learning een hoger leerrendement heeft dan een van de twee onderdelen op zichzelf. Met de mogelijkheden die ICT biedt, kun je je thuis grondiger voorbereiden en kan de docent in de bijeenkomsten dieper in de materie gaan. Dat verhoogt het leerrendement op twee manieren: enerzijds gaat de “time on task” omhoog (de tijd die mensen besteden aan het studeren), anderzijds kan de docent beter begeleiden (lees meer hierover in het interview met Theo Wubbels). Verder hebben wij specifieke onderwijskundige expertise in huis om op maat gesneden opleidingen en cursussen samen met onze docenten vorm te geven.’
De opschaling van e-health toepassingen in de zorg blijft achter en is een punt van aandacht. Hoe worden professionals daarin opgeleid bij de RINO Groep?
‘Zelfregie in de zorg kan nog veel meer dan nu het geval is steunen op e-health toepassingen en online communities. In Nederland zijn al heel veel e-health toepassingen voor psychische klachten ontwikkeld, variërend van psycho-educatie en zelftesten tot zelfhulp, behandeling en lotgenotencontact. Maar helaas blijft het gebruik ervan achter. Dat heeft diverse redenen. Onder andere is er onvoldoende bij stilgestaan hoe je rol als hulpverlener in een genetwerkte online omgeving verandert. Bij ons kunnen professionals tijdens hun opleiding aan den lijve ervaren wat het gebruik van e-healthprogramma’s en online communities in de zorg betekent. Zo nemen we op dit moment deel aan de proeftuin www.samenvitaalindewijk.nl, een online community waar inwoners en professionals op wijkniveau samenwerken aan vitaliteit en gezondheid. In www.samenvitaalindewijk.nl leer je tijdens je opleiding - onder begeleiding van onze docent Michael Milo - in online simulaties en rolwisselingen hoe je als professional, cliënt, naaste, ervaringsdeskundige functioneert in een virtuele gemeenschap rondom een patiënt en zijn netwerk. Je ervaart concreet hoe je rol als hulpverlener in deze genetwerkte online omgeving verandert, hoe je beter kunt aansluiten bij de leefwereld van de cliënt, bijvoorbeeld als supervisor of als expert of hulpverlener. De vraag is ook: als kennis overal online beschikbaar is, hoe maakt de goed geïnformeerde patiënt onderscheid tussen kaf en koren als het gaat om kennis over psychische problemen? Door professionals hiermee in hun opleiding in aanraking te laten komen en hiermee te laten oefenen, maken we ze klaar voor de toekomst. Internationaal zijn er trouwens ook erg mooie initiatieven, zoals het online platform ‘www.patientslikeme.com’, waar patiënten zelf aan de knoppen zitten, hun ervaringen delen, lotgenoten vinden en medische informatie delen en opzoeken. De oprichter van dit platform heeft hierover een inspirerende Tedtalk gehouden, die de moeite waard is om te bekijken.’
'Daarnaast is het zo dat ehealth toepassingen aantoonbaar klachten (depressie, angst, alcoholproblemen) kunnen verminderen. Door professionals hiermee te laten oefenen in opleidingen, maken we ze klaar voor de toekomst.'
Hedda van 't Land
‘Tijdens mijn eerdere onderzoeken naar het implementeren van e-health toepassingen in de VS, besefte ik welk enorm potentieel online interventies hebben om zelfregie in de praktijk te brengen en de drempel te verlagen voor mensen om hulp te zoeken. Het is immers makkelijker en laagdrempeliger om in de privacy van je eigen huis een programma als “Grip op je Dip” te volgen dan om je somberheidsklachten aan te kaarten bij de huisarts. Daarnaast is het zo dat e-health toepassingen ook aantoonbaar klachten (depressie, angst, alcoholproblemen) kunnen verminderen. Door professionals hiermee te laten oefenen in opleidingen en cursussen, zoals bijvoorbeeld ‘minder angst bij kanker’, maken we ze klaar voor de toekomst. De ontwikkelingen in de ICT bieden veel kansen en maken het mogelijk om aan te sluiten bij de mens in zijn behoefte aan zelfregie en privacy, en de mens als onderdeel van zijn netwerk. De zorg speelt hierop in en gaat daar eindelijk beter bij aansluiten - en opleiden ook.’