Betere afstemming in wijkteams hard nodig

Hoewel ik alweer een half jaar meedraai als directeur van de RINO Groep, ben ik nog altijd bezig met een kennismakingsrondje langs stakeholders. We willen blijven aansluiten op de wensen uit de praktijk en beleid, dus dat maakt contact met de mensen uit de praktijk en beleid van onschatbare waarde.
 
Wie doet wat
‘De afstemming op lokaal niveau binnen wijkteams verloopt nu nog niet overal goed’, aldus de wethouder met wie ik kwam kennismaken. ‘Vooral niet tussen huisartsen, POH-GGZ en wijkteams. En het is juist belangrijk dat iedereen weet wie welke rol en verantwoordelijkheid heeft en dat er duidelijkheid is over hoe en wanneer doorverwijzing plaatsvindt. Maar centrale sturing is niet het antwoord. Hoe kunnen we professionals binnen het wijkteam steviger in het zadel zetten, faciliteren? Een platform, waar zorgprofessionals met elkaar in gesprek kunnen gaan, is zéér welkom.’
 
Voor professionals hebben de decentralisaties een compleet nieuwe manier van werken tot gevolg die een nauwe samenwerking in multidisciplinaire sociale wijkteams vereist. Maar juist die samenwerking tussen verschillende disciplines blijkt in de praktijk lastig. Diverse knelpunten signaleren we; de verschillende professionals spreken een andere 'taal' of er ontbreekt een gedeelde visie.
 
Uitdagingen

Er zijn diverse uitdagingen. De decentralisatie vereist goede samenwerking tussen de disciplines, goede diagnostiek om te bepalen wie met lichte hulp verder kan en wie zwaardere hulp nodig heeft, goede onderlinge afspraken over taken, verantwoordelijkheden en onderlinge terugkoppeling over cliënten. Overeenstemming in ‘taalgebruik’, terminologie en de manier van terugkoppeling moeten ervoor zorgen dat de verschillende zorgprofessionals in een wijkteam elkaar goed begrijpen. Helaas loopt het op deze punten momenteel nog niet goed. Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer trok onlangs in het blad Zorg + Welzijn aan de bel. Door de transitie hebben hulpbehoevende kinderen in eerste instantie te maken met het generalistische wijkteam. De samenstelling van die teams is volgens haar niet altijd optimaal om de juiste hulp te bieden. Ook worden kinderen volgens haar niet altijd goed geïndiceerd.
 
Onderlinge verbinding
Integrale zorg in wijkteams kan pas goed van de grond komen door de onderlinge verbinding tussen professionals te verstevigen, het specificeren van taken en verantwoordelijkheden, het formuleren van een gedeelde visie en vooral: door elkaars ‘taal’ te leren spreken. In samenwerking met de NSPOH (Netherlands School of Public & Occupational Health) biedt de RINO Groep professionals een platform voor gesprek en organiseren we workshops voor professionals onder de noemer 'Samenwerken in het wijkteam'. Met als doel: verbetering in de afstemming tussen professionals in het wijkteam, het specificeren van elkaars taken en verantwoordelijkheden en het formuleren van een gedeelde visie. Daarnaast vervullen we een schakelfunctie tussen de huisarts, de POH-GGZ en het sociale wijkteam, waarbij we op locatie met de wijkteams aan de slag gaan. Daar wordt actuele inhoudelijke expertise gedeeld onder leiding van een ervaren docent bijvoorbeeld op het vlak van screening en indicering en diagnostiek. Met deze faciliterende rol leveren wij een zinvolle, mogelijk zelfs broodnodige, bijdrage.

Samen met Movisie en NSPOH leggen wij verbinding tussen de professionals in de sociale wijkteams tijdens het congres ‘Samenwerken in de wijk: aanpak bij vervuiling, verwardheid en overlast’ op 14 december. Als opleider vóór en dóór professionals zet de RINO Groep zich actief in om voortdurend aan te sluiten op de actuele kennis- en informatiebehoefte van professionals in de wijk. 

De historie van de decentralisaties
Gemeenten hebben door de decentralisaties sinds 1 januari 2015 de zeggenschap over bijna het hele sociale domein. Hiermee beoogt de landelijke overheid integrale hulpverlening en preventie die lokaal op een logische manier wordt vormgegeven. In samenwerking met partijen uit het veld. Het gevolg is dat gemeenten verantwoordelijk zijn geworden voor de uitvoering van de Jeugdwet, de Wmo 2015 (begeleiding en dagbesteding uit de AWBZ), de Participatiewet en voor de integrale toegang tot sociale wijkteams.