Toen Derek Strijbos begon als psychiater, was het biomedische paradigma nog dominant: psychische stoornissen werden vooral gezien als disfuncties in het brein van het individu. ‘Ik vond het fascinerend dat mensen de wereld zo anders kunnen ervaren dan de gemiddelde medemens,’ vertelt Strijbos. ‘Maar inmiddels verschuift het denken in de ggz. Er komt steeds meer aandacht voor de manier waarop mensen met psychische klachten in relatie staan tot hun omgeving. Ervaringskennis wordt een legitieme bron van kennis, en we denken steeds meer na over de complexiteit van psychisch lijden.’
Filosofie helpt volgens Strijbos om de aannames die aan het ggz-denken ten grondslag liggen, boven tafel te krijgen. ‘We zijn gewend te denken in termen van lichaam en geest, en de ander te zien als een los individu met een interne mentale toestand. Maar in werkelijkheid delen we veel meer: we luisteren samen naar muziek, spreken dezelfde taal, en volgen onuitgesproken scripts in sociale omgang. Filosofie helpt om die gedeelde praktijken en de begrippen die we gebruiken, kritisch te onderzoeken. Zijn ze nog houdbaar? Doen ze nog wat we willen dat ze doen?’
Luister de podcast voor meer over deze verschuiving in het ggz-denken.
Dr. Derek Strijbos over filosofie in de ggz
‘We zijn geen losstaande individuen, maar relationele wezens in voortdurende interactie met onze omgeving.’
21 augustus 2025
Wat is de meerwaarde van filosofie in de geestelijke gezondheidszorg? Dr. Derek Strijbos, psychiater en bijzonder hoogleraar filosofie in de ggz, pleit voor een fundamenteel andere manier van kijken naar psychische problematiek. Niet langer staat de stoornis in het individu centraal, maar de kwetsbaarheid en veerkracht van mensen in relatie tot hun omgeving. In de RINO Groep Podcast vertelt Strijbos hoe filosofisch denken kan helpen om begrippen als ‘holistisch’, ‘systemisch’ en ‘complex’ te verhelderen en de ggz toekomstbestendig te maken.
Luister deze podcast via Soundcloud, iTunes of Spotify.