Gezinscoaching  (IC007)

De cursus is bedoeld voor mensen die in hun werk te maken hebben met multiproblem gezinnen waar kinderen in de knel komen en waar standaard jeugdzorg niet effectief is, terwijl er al meerdere hulpverleners rond het gezin actief zijn. Het zijn gezinnen die zich hebben ingegraven in een leefpatroon dat slecht is voor de ontwikkeling van de kinderen. De ouders hebben geen vertrouwen in de hulpverlening en zien niet hoe het anders zou kunnen. Veelal zijn er al kinderen onder toezicht gesteld, maar ook de gezinsvoogd heeft onvoldoende ingang in het gezin en twijfelt over uit huis plaatsing, maar ziet dat de kinderen toch ook aan dit leefpatroon en deze ouders gehecht zijn.

In een viertal blokken komen verschillende onderwerpen aan de orde. Er wordt theorie en methodiek aangedragen en er wordt veel tijd besteed aan training. Door de deelnemers ingebrachte casuïstiek uit de eigen praktijk wordt tijdens de hele cursus steeds als basis gebruikt. Tussen de bijeenkomsten werkt u individueel en in huiswerkgroepen opdrachten uit. Daar waar gewenst is er de mogelijkheid uw eigen werkbegeleider bij de opleiding te betrekken. Bij enkele bijeenkomsten zullen specialistische vakdocenten worden ingezet.

Methodiek van gezinscoaching
In dit blok wordt een basismethodiek voor het gezinscoachingswerk gepresenteerd. Deze methodiek gaat ervan uit dat in iedere casus waar gezinscoaching/zorgcoördinatie geïndiceerd is altijd vier duidelijk te onderscheiden vormen van hulpverlening gebruikt worden. De methodiek helpt de hulpverlener om deze vormen te onderscheiden, te beoordelen vanuit welke vorm hij in welk geval het beste kan werken, hoe te switchen tussen deze vormen en welke (gespreks)technieken bij elke vorm passen.
Bij dit blok gaat het bovendien om het verwerven van vaardigheden die een gezinscoach nodig heeft om zowel in zijn werk als erbuiten te kunnen staan: presentatie van casussen aan collega’s, het effectief kunnen vragen om feedback, het kunnen hanteren van intervisie en supervisie en het leren gebruiken van de eigen intuïtie naast rationele methoden van werken.
Tenslotte gaat het om de vaardigheden die komen kijken bij het opleiden van een in het netwerk te vinden gezinscoach.

Risicotaxatie, crisisbegeleiding en crisisinterventie in gezinnen met kinderen
Er wordt uitgebreid gestudeerd op de som die kinderrechters, gezinsvoogden, kinderbeschermers en opvoedingsondersteuners moeten maken om te beoordelen of het verantwoord is een kind in een gezin te laten of niet. Het gaat hierbij om de weging van beschermende en beschadigende factoren teneinde tot een oordeel/advies te kunnen komen. Daarbij spelen geheel verschillende begrippen een rol zoals mishandeling, verwaarlozing, ontwikkelingsstoornis, gehechtheid, mogelijkheden van samenwerking, hulpverleningsgeschiedenis en taxatie van de leerbaarheid van het systeem.
Bij dit vak komt ook de problematiek aan de orde van de spagaat tussen “toezicht” en “hulpverlening” waar de gezinscoach vaak in gedrukt wordt.

Netwerk- en systeemdenken
In dit deel van de cursus wordt aandacht besteed aan het maken van netwerkanalyse en manieren om het formele en informele netwerk rond een gezin kwalitatief of kwantitatief te beïnvloeden om de “eigen kracht” te vergroten. Hierbij wordt ook bestudeerd wat er op mesoniveau nodig is om gezinscoaching effectief te kunnen laten werken. Te denken valt aan het gebruik maken van buurtnetwerken en “regelvrije zones”. In dit blok wordt tevens geëxperimenteerd met “systeemdenken” naast causaal denken. Er wordt gekeken naar de positie van zondebokken en redders en er worden analyses gemaakt van triade en diaden en hun effecten op de casussen in de praktijk van de cursisten.

Werken met weerstand
In dit blok wordt geanalyseerd hoe het zit met weerstand en motivatie bij de cliënt en bij de hulpverlener. Er worden vaardigheden geoefend om motivatie te vergroten en weerstanden te bewerken.

U krijgt middelen in handen om methodisch te handelen in de praktijk van het werken in multiproblem gezinnen, waar kinderen in het nauw zitten, en om te kunnen oordelen over de veiligheid en de ontwikkeling van de kinderen. Essentieel hierbij is het coördineren van bestaande zorg, de samenwerking en taakverdeling met de gezinsvoogd en het gebruik van diens wettelijk gezag. De aanpak is erop gericht het netwerk rond het gezin te versterken en de gezinscoach steeds meer overbodig te maken.
U leert beter omgaan met de weerstand tegen verandering die zulke gezinnen hebben. U kunt het krachtenveld rond het gezin en de positie van hulpverleners daarbij goed in kaart brengen, u kunt de bestaande zorg coördineren en bent in staat het netwerk rond het gezin systematisch te verbeteren en/of uit te breiden. U heeft middelen om scherper te taxeren hoe het met de veiligheid van de kinderen gesteld is en op welke wijze dit met het gezin enerzijds en met de gezinsvoogd anderzijds gecommuniceerd kan worden.
Tot slot bent u beter in staat uw eigen handelen en dilemma’s bespreekbaar te maken en zo beter te profiteren van het team waar u in werkt.

U ontvangt een certificaat indien u minimaal 90% aanwezig bent geweest en de cursus met goed gevolg hebt afgerond.

• Sociaal psychiatrisch verpleegkundige
• Sociaal pedagogisch hulpverlener
• Maatschappelijk werker