Schematherapie voor gezinnen en groepen: ‘Je doet niet aan trucjes maar bent meer dan ooit zelf het instrument’

Interview met Wilfried Ekkers

25 juli 2022
 

Wilfried Ekkers

De populaire cursussen schematherapie zijn uitgebreid met twee nieuwe varianten: gezinsgerichte schematherapie en de vervolgcursus schematherapie in groepsverband. ‘Het mooie van schematherapie is de verbinding tussen denken en voelen’, zegt docent Wilfried Ekkers.

Als klinisch psycholoog en psychotherapeut heeft Ekkers inmiddels een warme voorkeur ontwikkeld voor schematherapie als methode. Hij kwam er ooit in de GZ-opleiding mee in aanraking, en was meteen geraakt. ‘De positieve insteek van schematherapie spreekt me enorm aan. Het is een hoopgevende therapie, die in tegenstelling tot veel andere therapieën niet alleen met denken bezig is. Juist het experiëntiële staat centraal’, vertelt Ekkers. ‘Ik wijs altijd naar mijn hart als ik over schematherapie praat: daar gaat het over.’

Intergenerationele interventies

Ekkers werkt als behandelaar en zorgmanager bij Brijder, een onderdeel van de Parnassia Groep. Daarnaast is hij docent aan verschillende opleidingen, binnen en buiten Parnassia. Zo is hij bij de RINO Groep betrokken bij de schematherapie-opleidingen, waarvan hij onlangs twee nieuwe varianten hielp ontwikkelen. ‘In de tweedaagse cursus gezinsgerichte schematherapie leren Willem Barents en ik je hoe je een gezinssysteem betrekt bij de schematherapie van de cliënt. Ook is er veel aandacht voor intergenerationele interventies’, vertelt hij. ‘Het is een bijscholing waarmee je als schematherapeut punten kunt halen voor je registratie.’

'Schematherapie in groepsverband vraagt van jou als behandelaar dat je steeds weer dingen teruglegt in de groep; een hele uitdaging’

Wilfried Ekkers

In groepsverband effectiever

Daarnaast is er de vervolgcursus schematherapie in groepsverband, waarvan de eerste editie nog moet starten. ‘Een belangrijke scholing, want we weten dat schematherapie in een groep effectiever is dan individuele schematherapie’, licht Ekkers toe. ‘Dat komt omdat de groep werkt als een katalysator. Zaken komen veel directer op tafel, wat er bij een cliënt speelt, is heel voelbaar in een groep. Cliënten kunnen herkenning vinden bij elkaar, maar ook samen oefenen. Schematherapie in groepsverband vraagt van jou als behandelaar dat je steeds weer dingen teruglegt in de groep; een hele uitdaging.’

Experiëntiële oefeningen

Deelnemers aan de cursus leren dan ook zelf ervaren hoe schematherapie in groepsverband werkt. ‘Mede-docent Chris Korevaar en ik werken met een binnen- en een buitengroep. Een deel van de cursisten vormt de therapiegroep, de anderen zitten eromheen om te observeren en vaardigheden te oefenen. We doen heel veel effectieve, experiëntiële oefeningen met elkaar; het is heel echt, je voelt zelf als therapeut wat een cliënt doormaakt. Dat helpt je als professional. Het is een emotionele, intensieve en ook echt leuke cursus’, zegt Ekkers.

'De behandelrelatie moet oprecht en eerlijk zijn, je doet niet aan trucjes maar bent meer dan ooit zelf het instrument'

Wilfried Ekkers

Behandelrelatie

In beide nieuwe opleidingen is er in het bijzonder veel aandacht voor de behandelrelatie. ‘Die is juist bij schematherapie van groot belang. Je gaat als therapeut als het ware de cliënt iets meegeven wat hij vroeger niet heeft gehad, je komt heel dichtbij en gaat echt een relatie aan samen’, licht Ekkers toe. ‘We refereren vaak aan de woorden van de bekende systeemtherapeut Andolfi, die een proces beschrijft van therapie geven naar therapeut zijn.

Dat beschrijft hij heel mooi als moving from protection to connection, heel typerend in de schematherapie. De behandelrelatie moet oprecht en eerlijk zijn, je doet niet aan trucjes maar bent meer dan ooit zelf het instrument. In groepsverband werk je fasegericht aan die behandelrelatie, vergelijkbaar met de ontwikkelingsbehoeften van een kind. Eerst ben je heel nabij en warm, daarna neem je iemand meer aan de hand mee en stimuleer je hem vervolgens tot zelf proberen. Hele waardevolle technieken om als psychotherapeut in je koffer te hebben zitten.’

Meer leren over schematherapie in groepen?

Meer leren over gezinsgerichte schematherapie?