Waarom dit seminar?
Vind je het ingewikkeld om apathie en agressie bij een hersenaandoening of hersenletsel te behandelen? Dan is dit seminar wellicht iets voor jou. Deze reeks seminars over neuropsychotherapie heeft tot doel de praktische toepassing van psychotherapie bij patiënten met een (verworven) hersenaandoening te ondersteunen. Het komende seminar heeft als onderwerp: Diagnostiek en behandeling van agitatie en apathieInhoud
Een hersenaandoening of hersenletsel kan zorgen voor veranderingen in het gedrag van mensen. Vaak is dan de afstemming van emoties en gedrag in vooral sociale situaties verstoord. Sommige mensen reageren met ‘te veel’ aan emotie of gedrag. We noemen dit meestal agitatie of prikkelbaarheid. Anderen reageren juist ‘te weinig’, bijvoorbeeld vervlakt, onverschillig of apathisch. Beide veranderingen hebben een grote impact op de omgeving van de patiënt. Zelfs al weet men dat dit gedrag het gevolg is van een hersenaandoening, dan nog blijft het vaak moeilijk om hier geduld en begrip voor op te brengen. Precies om die reden komen deze gedragsveranderingen regelmatig de spreekkamer van de neuropsycholoog binnen. In dit seminar gaan we in op de manier waarop je dit gedrag in kaart kan brengen en hoe je het kunt behandelen.Samengevat
Diverse experts geven uit verschillende invalshoeken invulling aan dit onderwerp. Zo geeft Inti Brasil een inleiding over de relatie tussen hersenen en agressie en apathie. Hanneke Nijsten leert je over de diagnostiek en behandeling van apathie, zo geeft zij een kijkje in het onderzoek dat zij op dit onderwerp heeft gedaan en de ‘Samen in Actie bij Apathie’ methode. Boudewijn Bus neemt je mee in de diagnostiek van agitatie bij hersenletsel en Joël Kruisselbrink laat je live ervaren wat bewegen kan doen bij agitatie en apathie. Rudolf Ponds en Peter Smits modereren dit seminar.
Neurobiologie en agressie, door Inti Brazil
In eerste instantie is agressie een gezonde vorm van gedrag dat ons in staat stelt onze overlevingskansen te vergroten in vervelende situaties. Agressief gedrag kan een probleem worden als het onnodig wordt ingezet. In de forensische psychologie is het leren omgaan met agressie een belangrijk thema, zowel voor cliënten als zorgprofessionals. Om dit te beter vorm te kunnen geven is het misschien nodig om te ontdekken via welke mechanismen agressief gedrag ontstaat. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat agressief gedrag een neurobiologische basis heeft, maar ook dat verstoringen in interacterende cognitieve en affectieve mechanismen kunnen bijdragen tot het buitensporig gebruik van agressie. In deze lezing zullen prominente neurobiologische theorieën van agressie aan bod komen. Er zal ook aandacht worden gegeven aan het mogelijke belang van andere cognitief-affectieve mechanismen, zoals empathie en apathie, in het tot stand komen van agressie.
Dokter, er moet nu wat gebeuren!
Diagnostiek en behandeling van agitatie en agressie na hersenletsel, door Boudewijn Bus
Agitatie en agressie na hersenletsel is een veelvoorkomend probleem. Vaak is het ook een probleem dat veel negatieve gevolgen heeft voor de patiënt en diens omgeving. Zoals met veel gevolgen van hersenletsel is er zelden een eenduidige en enkelvoudige oorzaak. Gedegen holistische diagnostiek waarin het probleem integraal wordt geanalyseerd is daarbij van groot belang. In de praktijk wordt dit vaak bemoeilijkt doordat het probleem vraagt om een snelle oplossing, terwijl die soms ook niet voor handen is.
In deze presentatie zullen aan de hand van praktijkvoorbeelden methoden worden besproken om agitatie en agressie na hersenletsel te analyseren en te komen om te komen tot een goed behandelplan. Hierbij zal aandacht zijn voor de niet-medicamenteuze behandelingen en de eventuele toegevoegde waarde van een medicamenteuze behandeling. Hierbij zal de multidisciplinaire richtlijn neuropsychiatrische gevolgen van NAH als leidraad worden gebruikt.
Apathie bij mensen in het verpleeghuis, door Hanneke Nijsten
Apathie komt veel voor bij mensen met psychiatrische, neurologische en neurodegeneratieve aandoeningen. Verschillende hersengebieden en -functies zijn betrokken bij apathie en de verschillende domeinen van apathie. Het heeft negatieve gevolgen voor patiënten, naasten en zorgverleners, en er zijn nauwelijks behandelmogelijkheden. In de dagelijkse praktijk van het verpleeghuis wordt apathie zelden gediagnosticeerd laat staan gericht behandeld. Samen in Actie Bij Apathie (SABA) is een onderzoek gericht op (1) het vergroten kennis over attitudes van belangrijke stakeholders t.a.v. apathie bij mensen met dementie in het verpleeghuis. (2) ontwikkelen, uitproberen en evalueren van een interventie om apathie te herkennen, diagnosticeren en gericht te behandelen. De spreker neemt u mee in de achtergrond van apathie bij mensen met degeneratieve aandoeningen en in de resultaten, conclusies en aanbevelingen uit het SABA onderzoek. Na afloop is de deelnemer o.a. op de hoogte van apathie bij dementie het de nieuwste methode om apathie bij mensen in het verpleeghuis te ontdekken, onderzoeken en onderbreken.
Bewust Beweging Creëren, inspiratie door Joël Kruisselbrink
In deze inspiratie sessie laat bewegingsagoog Joël zien hoe hij inactieve mensen weer actief krijgt. Joël ziet als geen ander wat de kracht is van recreatief gericht bewegen. Hij probeert af te wijken van de gebaande paden en zoekt naar verrassende en originele oefeningen met simpele materialen die iedereen wel in huis heeft. Wat blijkt, je hebt niet veel nodig om een bewegingsoefening krachtig te maken. Na afloop ben je geïnspireerd en kan je vele voorbeelden direct in de praktijk toepassen. Je gaat inzien hoe je door middel van spelen een sterkere band kunnen opbouwen met bewoners en je leert dat samenwerken de enige oplossing is om het beste in de bewoners en uit jezelf naar boven te halen om zo de levenskwaliteit te verbeteren.
Doelgroep
Accreditatie wordt aangevraagd bij FGzPt. Naast klinisch neuropsychologen, klinisch psychologen en GZ-psychologen zijn ook andere geïnteresseerden zoals psychiaters, verpleegkundig specialisten en verpleegartsen welkom.Achtergrond
De RINO Groep organiseert in samenwerking met het Expertisecentrum Hersenletsel Limburg en het zorgprogramma Brein in Beweging van de Sint Maartenskliniek seminars over de behandeling van emotionele stoornissen en gedragsproblemen als gevolg van een (verworven) hersenaandoening.Dit seminar is bedoeld om de praktische toepassing van psychotherapie bij patiënten met een (verworven) hersenaandoening verder te ondersteunen. Neuropsychotherapie vergt namelijk een geheel eigen aanpak. Deze aanpak leunt vooral op best-clinical practice en praktijkervaringen, omdat behandelaren nog weinig kunnen terugvallen op evidence-based practice en vastomlijnde protocollen. Door middel van een reeks seminars willen we behandelaren in hun dagelijkse praktijk bij patiënten met een(verworven) hersenaandoening ondersteunen. De diverse onderwerpen uit het in 2016 verschenen handboek Neuropsychotherapie (Peter Smits, Rudolph Ponds e.a.) vormen de basis hiervoor.
De eerste drie seminars werden door de deelnemers beoordeeld met een 8,4. Wil je meer leren over de praktische toepassing van neuropsychotherapie? Een van de vorige seminars is beschikbaar als e-learning: Persoonlijkheidsveranderingen bij hersenletsel!