‘Ouderbegeleiding is nog geen erkend vak, maar toch een vak apart’

Interview met Katie-Lee Weille

13 juli 2020
 

Katie-Lee Weille

Als je werkt met kinderen en jongeren, heb je meestal ook te maken met hun ouders. Vaak vinden hulpverleners het ingewikkeld om ouders op een goede manier te betrekken bij de behandeling van hun kind. Ouderbegeleiding verloopt lang niet altijd soepel en er liggen meerdere valkuilen op de loer. De opleiding Ouderbegeleiding vanuit een visie op ouderschap en ontwikkeling geeft jou als hulpverlener meer grip op de psychologie van ouders en de methodische handvatten die daarbij horen. Hoofdopleider Katie-Lee Weille vertelt waarom het zo belangrijk is om meer kennis en begrip te krijgen over het ouderschap.

Waarom zouden kind- en jeugdprofessionals zich meer moeten gaan verdiepen in de ouders?

‘Een goede omgang met ouders is cruciaal voor het succes van het behandeltraject. Ervaring leert dat weinig hulpverleners opgeleid zijn om met ouders te werken of ze te betrekken bij de behandeling van hun kind, laat staan om andere professionals te begeleiden die de ouderbegeleiding moeten geven.

'Professionals leren meestal veel over kinderontwikkeling, maar weinig over de complexe en tegenstrijdige belevenis van het ouder zijn.'

Katie-Lee Weille

Professionals leren meestal veel over kinderontwikkeling, maar weinig over de complexe en tegenstrijdige belevenis van het ouder zijn. Ook vanuit de wetenschap weten we veel over ouders als opvoeders, maar minder over de psychologie van ouderschap en wat voor een ontwikkeling een mens doormaakt door het ouderschap. Hoe kun je het beste omgaan met de complexe binnenwereld van ouders, hun gevoelens, hun weerstand en worstelingen? Dat geldt des te meer als bijvoorbeeld de veiligheid van het kind in het geding is.’

Wat is het fundament van deze opleiding?

‘Bij deze opleiding staat de ouderschapstheorie van Alice van der Pas centraal, naast concepten vanuit o.a. hechtingstheorie, Infant Mental Health en wetenschappelijke onderzoek naar ouderlijk welbevinden. In de opleiding wordt hiermee ingegaan op de psychologische kern van ouderschap, en hoe deze tot uiting komt in de ouderbegeleiding. Bijvoorbeeld, als ouders weerstand lijken te hebben of opvoedingsadvies vragen maar toch niet opvolgen. Ook worden praktische methodische principes aangereikt om zo’n proces goed te begeleiden. Je kunt daarbij denken aan omgaan met ambivalentie - tegenstrijdige gevoelens over het kind - een universeel gegeven van ouderschap. Of laveren tussen het sensitief omgaan met de kwetsbaarheid van ouderschap enerzijds en het respecteren van ouders als deskundigen van het kind anderzijds.’ Al met al is het een actieve opleiding die, naast veel leeswerk, ook uit praktijkgerichte opdrachten bestaat.
 

Wat komt verder aan bod tijdens de opleiding?

‘We beginnen bij de psychologie van ouderschap, wat bij opleidingen vaak onvolledig of niet is behandeld. Theorieën van ouderschap en methodische ouderbegeleiding worden voortdurend verbonden met casuïstiek. Al in de eerste les oefen je met het toepassen van de theorie, zodat je deze direct leert toe te passen in de praktijk. Alle belangrijke onderwerpen rondom ouderschap komen aan bod: kersvers ouderschap, ouderschap en partnerschap, verschillende vormen van ouderschap en maatschappelijke thema’s als cultuur, ouderschap en werk, of de relatie tussen ouders en school. Ook besteden we aandacht aan moeilijke omstandigheden als hoog-conflict scheidingen, uithuisplaatsing, huiselijk geweld en veiligheid, ziekte, psychiatrie en trauma.

We kijken ook naar de rol en positie van jou als ouderbegeleider. Welke dynamiek is er binnen jouw organisatie en welke verhoudingen zijn er binnen de teams? Ouderbegeleiding is iets waar meerdere zienswijzen aan te pas komen. Daarbij is het van belang om vanuit een overkoepelend kader de werkpraktijk te kunnen analyseren.

‘Ouders voelen zich beter gezien, gehoord en begrepen.'

Katie-Lee Weille

De opleiding is blended opgezet. Klassikale lesdagen worden afgewisseld met kennisverwerving via onze leeromgeving en het individueel en in subgroepen maken van opdrachten. Zo leer je van andere deelnemers, ontdek je de casuïstiek binnen de verschillende organisaties en kun je elkaar stimuleren en steunen. Al met al is het een actieve opleiding die, naast leeswerk, ook uit veel praktijkgerichte opdrachten bestaat.’

Wat is de toegevoegde waarde van deze opleiding voor ouders?

‘Ouders voelen zich beter gezien, gehoord en begrepen. Met jouw hulp leren ze om verder en dieper in te gaan op de situatie waarin zij zich bevinden en zich beter staande houden op die moeilijke werkvloer van het ouderschap. Je krijgt stevige inhoudelijke kennis en praktische vaardigheden om als ouderbegeleider de ouders beter te begrijpen en vaardiger met hen om te gaan. Dat zorgt voor vertrouwen, wat ten goede komt aan de ouder en het kind.’
 

Wat wil je deelnemers graag meegeven?

‘Ik wil dat je voldoende bagage krijgt om een sterke ouderbegeleider te worden, want ouderbegeleiding is een moeilijk werkveld. Het is nog geen erkend vak, maar toch een vak apart. Na deze opleiding maak je deel uit van een leeromgeving waaruit blijvende relaties ontstaan en waaruit intervisies en overleg, ook na afloop van de opleiding, kunnen voortvloeien. Zo blijf je je ontwikkelen.’

Meer weten over Opleiding ouderbegeleiding vanuit een visie op ouderschap in ontwikkeling?