Door goed samen te werken kun je het verschil maken

Interview met Hoofdopleider Sander van Arum

6 december 2016
 

Hoofdopleider Sander van Arum

‘In alle rapporten over gezinsdrama’s komt het terug: veiligheid in gezinnen staat of valt met een goede samenwerking in de gezinsbeschermingsketen. Schiet die samenwerking tekort, dan krijg je bijvoorbeeld situaties waarin alleen wordt gekeken of een kind signalen geeft, en niet of er risicofactoren spelen bij de ouders. Dat dat fataal kan aflopen, hebben we helaas al te vaak gezien. Daarom hebben wij samenwerking tot de kern van deze opleiding gemaakt.’ aldus Sander van Arum.

Het hele proces volgen
‘De samenwerking staat op twee manieren centraal. Enerzijds in de samenstelling van de opleidingsgroep: de deelnemers komen uit de hele keten. Anderzijds in de opbouw van het programma, die het hele proces rond de begeleiding van gezinnen met veiligheidsrisico’s volgt. Dat begint bij de triage - hoe word je sensitief voor direct gevaar en voor structurele onveiligheid, en hoe zet je de juiste zorg in? En het loopt door tot in de herstelgerichte zorg, waarbij we aandacht besteden aan traumahulp zodat het gewone leven weer op gang kan komen. Gezinnen met structurele onveiligheid helpen kun je niet alleen, maar door je te verdiepen in je eigen terrein én in dat van je ketenpartners kun je samen meer betekenen voor je cliënten. Je moet je eigen rol goed kunnen vervullen, maar ook die van de andere partijen kennen en weten wat zij wel en niet kunnen doen.’

Begeleiden vanuit betrokkenheid
‘Seksuologie fascineert mij omdat er veel kanten van het menszijn in samenkomen. Ik werk zelf veel met oncologiepatiënten: in zo’n situatie van beperkingen en kwetsbaarheid kan ik vanuit mijn deskundigheid als seksuoloog, klinisch psycholoog en psychotherapeut in een precaire levensfase zowel op fysiek terrein als op persoonlijk en relationeel gebied waardevolle interventies doen. Dat vind ik het mooie aan mijn werk.’
 
Systeemgericht
‘De meeste hulpverleners hebben verstand van kinderen of van volwassenen, maar voor veiligheid in gezinnen is het cruciaal dat je beide hebt en echt systeemgericht kunt werken. Bij gezinnen met zware problemen op dit gebied kom je er tenslotte niet met opvoedingsondersteuning alleen: je moet ook nadrukkelijk kijken naar de problemen van de volwassenen, want daar zitten de belangrijkste risico’s. Die twee werelden, van de kinderen en de volwassenen, logisch met elkaar integreren en die kennis doorgeven aan onze deelnemers: dat is de passie die mij als hoofdopleider drijft.’
 
Mooi maar smerig
‘Dit werk is mooi, maar ook smerig. Het gaat immers vaak om dingen die je eigenlijk niet wilt weten - diep in je hart wil je niet dat het waar is dat een kind seksueel misbruikt wordt of een partner mishandeld. Het is een heel menselijke neiging in zo’n situatie te overreageren of te onderreageren. Maar een professionele hulpverlener weet de balans te vinden: door goed te luisteren, het gevaar te zien en op tijd in te grijpen, maar mensen waar mogelijk ook het vertrouwen te gunnen om te doen wat ze zelf kunnen. Het is werk waar je echt voor moet gaan, waar je je zorgen om moet willen maken en vuile handen voor moet willen maken. Het is ook werk waar je je tanden op stuk kunt bijten omdat geweld in gezinnen nooit af lijkt te nemen. Door goed samen te werken met collega’s binnen en buiten je eigen instelling kun je het verschil maken. Dat wil ik onze deelnemers graag meegeven.’