'E-health wordt nog een uitdaging voor het opleiden'

Interview met Marc Blom

27 mei 2019
 

Marc Blom, lid van de raad van bestuur van de Parnassia Groep

Er komen steeds meer toepassingen voor e-health in de ggz. Die werken alleen als behandelvormen op de schop gaan. Dat stelt Marc Blom, lid van de raad van bestuur van de Parnassia Groep. Psychotherapeuten moeten andere vaardigheden aanboren en ingrijpend geschoold worden. 'Online geldt er een andere etiquette dan in de behandelkamer.'

Dat Marc Blom een fan is van e-health in de psychotherapie, is geen geheim in de ggz. Maar welke innovaties past hij dan toe? ‘Heb je een uurtje’, lacht Blom. Moeiteloos somt hij instrumenten op van de digitale poli, die de Parnassia Groep vorig jaar opende. Sommige zijn nog niet eens goed en wel in gebruik genomen, maar Bloms enthousiasme is er niet minder om.

Virtuele omgeving

‘Virtual reality bijvoorbeeld, daarmee behandelen we psychoses. We maken gebruik van een virtuele omgeving, op maat gemaakt voor de cliënt. Een lege supermarkt bijvoorbeeld, daar kun je in het echte leven nooit in oefenen.’ Of de sensoren voor de mobiele telefoon van een cliënt. ‘Ter behandeling van depressie. Depressieve mensen ervaren nooit iets leuks. Maar de sensoren geven inzicht in waar je bent geweest en wat je hebt gedaan. Zo herkent de cliënt de omstandigheden die zijn stemming beïnvloeden.’ Dan is er nog de app voor mensen met ADHD.
Blom: ‘Een serious game, waarbij de speler wordt beloond voor bepaalde handelingen. Bijvoorbeeld het klaarleggen van je tandenborstel ’s avonds. Deelhandelingen die helpen om de iets complexere handeling als tandenpoetsen overzichtelijker te maken. Als beloning voor de opdrachten krijg je bijvoorbeeld uitrusting voor je avatar.’

Grote impact

Zijn dit nu de spetterende vernieuwingen waaraan we denken bij e-health? ‘Spectaculair zijn ze niet’, erkent Blom. ‘Maar hun impact op de ggz is groot, vooral voor de behandelaren. Werken op kantoor is straks niet meer nodig, omdat behandelen op afstand gebeurt.’

‘De reguliere opleidingen voor psychiatrie doceren nog teveel de traditionele vormen van behandeling. Beginnende psychotherapeuten hebben doorgaans niets met digitalisering van hun vak.’

Marc Blom

Uitdaging voor opleidingen

Dat wordt nog een behoorlijke uitdaging voor de opleidingen, stelt Blom. Therapie op afstand vraagt om andere vaardigheden van de behandelaren. ‘Omdat het contact niet meer face-to-face is. Contactmomenten zijn frequenter, onregelmatiger en korter, die vragen om een andere agendavoering. Online geldt er een andere etiquette dan in de behandelkamer. De omgang is informeler, toch moet je een professionele afstand bewaren en een duidelijk protocol hanteren. Daar komt nog eens de beheersing van de technologie bij. Als behandelaar moet je flexibel zijn, terwijl je tegelijk je werk strak moet organiseren.’

Werken bij digitale poli

Blom: ‘De reguliere opleidingen voor psychiatrie doceren nog teveel de traditionele vormen van behandeling. Beginnende psychotherapeuten hebben doorgaans niets met digitalisering van hun vak.’
Wie bij de digitale poli wil werken, maakt daarvoor een echte keuze, aldus Blom. De ongeveer twintig psychotherapeuten daar werken uitsluitend digitaal. ‘Want alleen dan werkt e-health. In het begin dachten we dat we e-health konden combineren met de traditionele behandelwijzen. Maar niemand die het dan oppakt, iedereen blijft bij wat vertrouwd is. Terwijl e-health het enige antwoord is op de naderende personeelstekorten en de oplopende kosten in de ggz. Zeventig procent van de patiënten ziet behandelen op afstand bovendien wel zitten.’
 
Manieren van financieren
Zorgverzekeraars beginnen dat ook in te zien, zegt Blom. ‘Dat is nodig ook, want e-health in de ggz vraagt om een andere manier van financieren. Het vergoeden van behandelminuten volstaat niet. Met e-health maak je minder minuten, terwijl je wel de kosten draagt voor de technologie. We hebben nu een paar betaaltitels in de vorm van een toeslag op de behandelvergoedingen.’
Maar de grote doorbraak van e-health is dit nog niet, zo onderstreept Blom. ‘We bedienen nu tweehonderd patiënten met e-health, nog geen procent van onze totale clientèle. Ik ben al blij als we straks twintig procent behandelen met behulp van digitale instrumenten.’
‘Ik hoop dat dan zal blijken hoeveel effectiever en efficiënter deze vorm van zorg is. Ik krijg vaak de vraag naar de resultaten, maar hoe kun je die nu al geven? We staan aan het begin van een ingrijpende verandering in de ggz. Ik vergelijk het wel eens met de luchtvaart. Die begon ook met een paar dubbeldekkers. Nu, een eeuw later, vliegen we met supersonische jets de wereld rond.’