Never waste a good crisis

19 mei 2020
 

Michael Milo

Docent e-health bij de BIG-opleidingen van de RINO Groep

Michael Milo, psycholoog en verandermanager bij ggz-instellingen, werkt bij de RINO Groep als docent e-health voor de BIG-opleidingen. Hij schreef voor ons een blog over e-health in tijden van corona; welke wijze lessen kunnen we hieruit trekken?

De coronacrisis is naast een gezondheidscrisis vooral een call to action om na te denken over de manier hoe we met elkaar leven. Nu we na 9 weken gedwongen thuiszitten met ‘social distancing’ weer wat meer bewegingsvrijheid krijgen, zijn we op zoek naar andere vormen van contact, werk, zingeving, duurzaam samenleven en leren. We zoeken oplossingen voor de korte termijn en op een fundamenteler niveau.
 
Moeten we bijvoorbeeld echt elke dag massaal in de auto of trein om vanuit kantoren te werken? Is het in deze tijd van het internet überhaupt niet beter om kennis in plaats van lichamen te verplaatsen? We blijken in korte tijd opeens in staat om milieudoelen te halen. Hoe kunnen we de crisis gebruiken om door te kantelen naar een ‘groene economie'? Moeten we de tijd die de luchtvaart nodig heeft om weer op ‘het oude niveau te komen’ niet gebruiken om juist vooral niet meer op dat oude niveau te komen? Hoe waarderen we straks ook blijvend de waarde van de vele initiatieven die zijn ontstaan in de lokale community? Wat zijn nu eigenlijk echt vitale beroepen?
 
En voor ‘ons’ vak: hoe maken we nu écht de transformatie van ziektemodellen naar (positieve) gezondheid en leefstijlgeneeskunde?

We zijn in het onderwijs en in de ggz massaal online gegaan om zo goed en zo kwaad als het kan van betekenis te zijn. Op sociale en in conventionele media ontstaat een boeiend discours op basis van de eerste ervaringen.

Voor zowel behandelen als voor onderwijs blijken online andere wetten te gelden dan face to face.

Michael Milo

Voor zowel behandelen als voor onderwijs blijken online andere wetten te gelden dan face to face. Waar sowieso de bewijzen zich steeds meer opstapelen dat de DSM als ordeningsprincipe ernstige beperkingen heeft, zien we dit online nog veel sterker. ‘Wat online werkt en gebruikt wordt door wie’ is niet of nauwelijks afhankelijk van een DSM-classificatie. Zo zien we kinderen uit sociaal kansarme gezinnen moeite hebben met het huidige online aanbod. We worstelen met privacy en de rol van behandelaren in online communities. We zien met elkaar voor- maar ook nadelen van de hele dag online zijn (uitputting, minder bevrediging van je werk). Psychiaters roepen na een paar weken beeldbellen op om mensen face to face te gaan zien. Psychologen gaan met cliënten 1,5 meter wandelingen maken. Kortom: we zoeken ondanks - of juist: dankzij - de crisis naar de rol van technologie in ons vak.

Jarenlang is geprobeerd om e-health onderdeel te maken van het reguliere werk in de ggz. Met tot nu toe een beperkt resultaat. Laten we de huidige crisis verstandig gebruiken. Vele andere sectoren gingen ons natuurlijk al voor in het online gaan. Hier zijn wijze lessen uit te trekken. Ook vanuit de ervaringen van 10-15 jaar e-health in Nederland is veel kennis beschikbaar. Er zijn vele handboeken geschreven, er is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan, er zijn tientallen analyses gedaan waarom de acceptatie van e-health zo moeizaam verloopt en er zijn vele adviezen aan ministeries en koepelorganisaties gegeven.
 
De laatste jaren zijn in Nederland experimenten gaande waar veel van de bovengenoemde zaken samenkomen. Positieve gezondheid staat daarin centraal. Technologie ondersteunt door bestaande publieke en professionele toepassingen te verbinden.
 
Kortom: er zijn veel bouwstenen beschikbaar om in deze crisis ook als ggz door te pakken. De rol van technologie is daarbij een grotere dan het louter digitaliseren van wat we als behandelaren in het precorona tijdperk in behandelkamers deden. Door de crisis heeft iedere behandelaar inmiddels een berg aan ervaringen over wat werkt en wat niet op het gebied van digitaal. Laten we vooral doorpakken en de geleerde lessen en onderliggende nieuwe concepten (positieve gezondheid) doorgronden.
 
Onderwijs speelt hierin uiteraard een belangrijke rol door e-health (wat is er beschikbaar, hoe word je als behandelaar ook gids in de digitale wereld, hoe werk je samen in netwerken) écht integraal onderdeel te maken van het onderwijs. De hoofdopleiders van de RINO Groep pakten deze handschoen al voor de coronacrisis op. Ze maakten een plan met als start een inspiratieklas. Deze is vanwege de coronacrisis echter uitgesteld. Ik roep op om deze juist nu online te doen. Het ijzer is heet. Never waste a good crisis!

Auteur: Michael Milo

 

Michael Milo

Docent e-health bij de BIG-opleidingen van de RINO Groep